Πέντε τάσεις στη συσκευασία γαλακτοκομικών
Οι συσκευασίες των γαλακτοκομικών προϊόντων καλούνται να ενσωματώσουν πέντε σημαντικές λειτουργίες: την ευκολία στη χρήση, τη βιωσιμότητα, την ευελιξία, τις κατακτήσεις της τεχνολογίας και, ασφαλώς, την ασφάλεια. Κι όλα αυτά, σε μια εποχή που κάθε …δεκάρα μετράει.
Με προβλεπόμενο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 2,9% έως το 2022, η ζήτηση για τη συσκευασία τροφίμων αντικατοπτρίζει την ανάπτυξη στη βιομηχανία τροφίμων των ΗΠΑ. Τα στοιχεία προέρχονται από την έκθεση Food Packaging Trends & Advances, την οποία έδωσε στη δημοσιότητα το φθινόπωρο του 2015 ο σύνδεσμος Association for Packaging and Processing Technologies. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ανάπτυξη είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Με βάση τον προβλεπόμενο ετήσιο ρυθμό αύξησης για τα γαλακτοκομικά να φτάνει το 5,3%, η έκθεση τοποθετεί τη συγκεκριμένη υποκατηγορία, πιο πάνω από τα σνακ, αλλά πιο κάτω από το κρέας και τα υποπροϊόντα του. Η έρευνα διαπιστώνει ότι οι καινοτομίες όσο αφορά τη συσκευασία των γαλακτοκομικών προϊόντων θα επικεντρωθούν σε πέντε τάσεις: βιωσιμότητα/ αειφορία, ευελιξία, ευκολία, τεχνολογία και ασφάλεια. Όσον αφορά την ευκολία, το ενδιαφέρον θα στραφεί σε γαλακτοκομικά προϊόντα τύπου σνακ τα οποία χρησιμοποιούν συσκευασίες με εύκολο άνοιγμα, ενώ σημαντική κινητικότητα θα υπάρξει στις συσκευασίες γαλακτοκομικών τα οποία προσφέρονται σε μεριδούλες.
Βιωσιμότητα/ αειφορία
Η αρχή της βιωσιμότητας ωθεί τη ζήτηση προς την ελαφρά συσκευασία και ανακυκλώσιμα ή / και ανανεώσιμα υλικά. Επίσης, ενισχύει τη μετάβαση από τη βαριά, άκαμπτη συσκευασία στην εύκαμπτη συσκευασία και την ανάπτυξη της τάση του «locavorism». Σύμφωνα με την τάση αυτή, στην κουζίνα και στη διατροφή, οι πολίτες πρέπει να χρησιμοποιούν υλικά τα οποία προέρχονται από κοντινές περιοχές· στόχος είναι η μείωση των αποστάσεων μεταφοράς και το αποτύπωμα άνθρακα. [1]
Η ελαφρά εύκαμπτη συσκευασία είναι μια δημοφιλής επιλογή για τα γαλακτοκομικά σνακ και κατάλληλη για το διαχωρισμό τους σε μερίδες όπως τα Natural Blends Cheese Snacks της Sargento Foods από το Πλύμουθ του Γουινσκόσιν. Κάθε μπαρίτσα τυριού, διατροφικής αξίας 80 θερμίδων, είναι τοποθετημένη στο σακουλάκι. Η τελική συσκευασία, όπως αυτή εμφανίζεται στο σημείο πώλησης αποτελείται από 11 ή 12 μπαρίτσες τυριού μέσα σε μια σακούλα. Άλλες εταιρείες εμπορίας τυριού όπως οι Belgioioso και Green Bay υιοθετούν μια ελαφρώς διαφορετική προσέγγιση στις εύκαμπτες συσκευασίες, χρησιμοποιώντας σακουλίτσες που περιέχουν τρεις ‘μπουκίτσες’ μέσα σε σακούλες των 6 ή των οκτώ μικρότερων συσκευασιών.
Στην Ευρώπη υπάρχουν ακόμα πιο ενδιαφέρουσες τάσεις, όπως η χρήση ανανεώσιμων δοχείων από συστατικά φυτικής προέλευσης. Η πιο ‘προχωρημένη’ από τις καινοτομίες αυτές είναι το μπουκάλι του ενός λίτρου γάλακτος κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου από ένα βιοπολυμερές που παράγεται από το ζαχαροκάλαμο, προϊόν που ανέπτυξε η εταιρεία RPC Promens Consumer Nordics. Ήδη η καινοτομία έχει υιοθετηθεί από τη σουηδική γαλακτοβιομηχανία Skånemejerier και τη χρησιμοποιεί για τα μη ομογενοποιημένα γαλακτοκομικά προϊόντα της. «Η βιωσιμότητα είναι μια ζωτικής σημασίας παράμετρος σε όλες τις δραστηριότητές μας συμπεριλαμβανομένης της συσκευασίας, όπου πάντα προσπαθούμε να επιλέξουμε μια λύση με ελάχιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον», δήλωσε ο Armina Nilsson, διευθυντής στον τομέα βιωσιμότητας στη Skånemejerier. Το συγκεκριμένο μπουκάλι είναι διαθέσιμο με ποικιλία πωμάτων και με τη χαρακτηριστική τετράπλευρη ετικέτα του.
Μεγαλύτερη ευκολία
Η ανάγκη για ευκολία στρέφει το ενδιαφέρον των παραγωγών για συσκευασίες μιας χρήσης και για ατομικές συσκευασίες, ιδιαίτερα στα σνακ. Άλλα χαρακτηριστικά που πρέπει να περιλαμβάνουν οι νέες συσκευασίες είναι η ευκολία στο άνοιγμα/ κλείσιμο και τα δύο τμήματα συσκευασίας για mix-in products, όπως τα προϊόντα της εταιρείας Chobani από τη Νέα Υόρκη, η οποία όπως είναι γνωστό αποκαλεί το γιαούρτι της ‘ελληνικό’. [2]
Μια τέτοια συσκευασία χρησιμοποιείται για το Cheese Dippers, της (γνωστής και στην Ελλάδα) The Laughing Cow· με επίκεντρο τον on-the-go καταναλωτή, η συσκευασία έρχεται να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση για γαλακτοκομικά προϊόντα με μορφή σνακ. Οι περισσότεροι καταναλωτές σνακ on-the-go στις ΗΠΑ , πάνω από το 70% σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2014 από την Mintel, επιθυμούν περισσότερα τέτοια προϊόντα. Αυτή η συμπεριφορά είναι μάλιστα πιο έντονη μεταξύ των νέων· σχεδόν 85% τρώνε σνακ on-the-go. [3]
«Οι γονείς αναζητούν on-the-go σνακ όχι μόνο για τα παιδιά τους αλλά και για τους ίδιους», σχολίασε δήλωσε ο Dan Waters, υπεύθυνος μάρκετινγκ στην εταιρεία Bel Brands, τη μητρική εταιρεία της The Laughing Cow. «Η δημοτικότητα των ντιπ αυξάνεται εντυπωσιακά το τελευταίο διάστημα και βλέπουμε την ευκαιρία να καλύψουμε την τάση αυτή και να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες των καταναλωτών μας με αυτό το νέο προϊόν» πρόσθεσε.
Ένα άλλο προϊόν σχεδιασμένο ως on-the-go σνακ είναι η σειρά προϊόντων EasySnacking της δανέζικης RPC Superfos. Τα προϊόντα της σειράς αυτής συνοδεύονται από μονοκόμματο κουτάλι (στο καπάκι της συσκευασίας) και πετυχαίνουν εξοικονόμηση χώρου διότι είναι σχεδιασμένα να στοιβάζονται σε μεγάλους αριθμούς στο ράφι του σουπερμάρκετ. Θεωρούνται ιδανικά για παγωτά και γιαούρτι και διατίθενται σε συσκευασίες των 210 ml και 300 ml. Τα προϊόντα αυτά είναι συμβατά με φούρνους μικροκυμάτων, πλυντήρια πιάτων και καταψύκτες. Ήταν φιναλίστ στην κατηγορία Best Convenience/‘On-the-Go’ Packaging στο διαγωνισμό World Food Innovation Awards που διοργανώθηκε από την εταιρεία FoodBev Media πέρυσι στην Αγγλία.
Άλλη μια βραβευμένη συσκευασία είναι το μεταλλικό μπολ/ κυπελλάκι με ειδική μεμβράνη στο καπάκι που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε φούρνο μικροκυμάτων αλλά και συμβατικούς φούρνους. Η συσκευασία, σχεδιασμένη από την Ardagh από το Δουβλίνο στην Ιρλανδία, επιταχύνει την προετοιμασία του All in One Fondü της ελβετικής εταιρείας Emmi. Πρόκειται στην ουσία για ένα μπολ το οποίο σχεδιάστηκε αρχικά σε ένα πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύ της εταιρείας Ardagh και φοιτητών από το Πανεπιστήμιο του Enschede στην Ολλανδία, αναπτύχθηκε όμως αργότερα στο ερευνητικό κέντρο της Ardagh.
«Μαζί με Emmi και το Ινστιτούτο Fraunhofer της Γερμανίας, ελέγξαμε ειδικά βερνίκια για συσκευασίες τροφίμων κατά τη φάση που το κυπελλάκι θερμαίνεται είτε σε φούρνο μικροκυμάτων είτε σε παραδοσιακό φούρνο» εξηγεί ο Woep Möller, εμπορικός διευθυντής του Ardagh Group. Το καπάκι της συσκευασίας περιλαμβάνει μια ειδική μεμβράνη κατασκευασμένη από την Amcor Flexibles. Ενισχυμένο με ένα μεταλλικό δακτύλιο για ακόμα πιο ασφαλές κλείσιμο, το καπάκι μεγιστοποιεί την προστασία και διάρκεια τη ζωής του προϊόντος, ενώ ανοίγει γρήγορα και με ασφάλεια. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το φοντί, ενώ είναι πολύ δημοφιλές στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, δεν αποτελούσε μέχρι πρόσφατα αντικείμενο έρευνας για τη συσκευασία του, με αποτέλεσμα οι παλαιότερες συσκευασίες, ακόμα και πολύ γνωστών διεθνώς προϊόντων, να είναι παλιομοδίτικες και δύσχρηστες.
Ένα από τα προϊόντα που το τελευταίο διάστημα είναι ολοένα και πιο δημοφιλή, ειδικά μεταξύ των γαλακτοκομικών προϊόντων, είναι οι σακουλίτσες συμπίεσης που διαθέτουν ενσωματωμένο καλαμάκι- τα squeezy straw. Πρόκειται για μια εύκολη στη χρήση, φθηνή στην κατασκευή και με αειφορική διάσταση συσκευασία την οποία δημιούργησε και λάνσαρε πέρυσι η εταιρεία Barton από τη Νέα Υόρκη· απέσπασε το βραβείο Edison Award στην κατηγορία Καταναλωτικά Αγαθά.
Πρόκειται για μια διάφανη μεμβράνη, μέσα από την οποία ο καταναλωτής μπορεί να δει το περιεχόμενο. Η σακούλα, με κόστος κάτω από 0,04 δολάρια ανά τεμάχιο, θεωρείται αυτή τη στιγμή αρκετά φθηνότερη από ένα αντίστοιχο χαρτονένιο κουτάκι ίδιου όγκου. Το καλαμάκι είναι αναπόσπαστο τμήμα της συσκευασίας: έτσι, αυτή η εύκαμπτη συσκευασία εξαλείφει την ανάγκη για επιπλέον ‘εξαρτήματα’, όπως ένα καλαμάκι ή κύπελλο. Επιπλέον, το συμπιεζόμενο σακουλάκι μεγιστοποιεί την εκκένωση του υγρού γι’ αυτό θεωρείται σημαντικό για τη βιομηχανία του γάλακτος (είναι επίσης ιδανικό για παγωμένο τσάι και λεμονάδα).
Μετά τη χρήση, η συσκευασία μπορεί να συμπιεστεί εύκολα και να οδηγηθεί χωρίς ιδιαίτερο κόστος στην ανακύκλωση. Για την παραγωγή του χρησιμοποιείται ένα θερμομορφικό μηχάνημα πλήρωσης/ σφράγισης και μια μεμβράνη υψηλής στεγανότητος . Ήδη μια μεγάλη αμερικανική γαλακτοβιομηχανία έθεσε το προϊόν σε δοκιμή για να το εντάξει στο portfolio της μέσα στο 2016, ενώ η Barton έχει ήδη κατοχυρώσει την σχετική πατέντα.
Περισσότερη ευελιξία
Σε επίπεδο παραγωγικής διαδικασίας, η σύγχρονη γαλακτοκομική βιομηχανία αναζητάει την ευελιξία και στο πλαίσιο αυτό, η μηχανή Tetra Pak A3 για τη συσκευασία παγωτού είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες λύσεις. Με ικανότητα παραγωγής 300 χωνάκια παγωτού ανά λεπτό, το μηχάνημα προσφέρεται σήμερα με ενσωματωμένες καινοτομίες. Η μηχανή η οποία μπορεί να προσφέρεται και σε ξεχωριστές ενότητες για την εύκολη αναβάθμιση του υπάρχοντος εξοπλισμού, μειώνει τα απόβλητα, έχει λιγότερα σταματήματα και μεγαλύτερη ταχύτητα, ενισχύει την αποδοτικότητα και εξασφαλίζει σταθερή ποιότητα των προϊόντων. Η ικανότητα να παράγονται διαφορετικά προϊόντα από ένα μηχάνημα, είναι φυσικό να οδηγεί σε περικοπές δαπανών· μέχρι και 70.000 ευρώ το χρόνο ανά μηχανή σύμφωνα με υπολογισμούς της πολυεθνικής εταιρείας.
Τα ρομπότ είναι ένας άλλος τρόπος για να μεγιστοποιείται η ευελιξία και να αυτοματοποιείται η λειτουργία του picking, της συσκευασίας και της παλετοποίησης. Για εφαρμογές συσκευασίας τυριού, η εταιρεία QComp Technologies από το Γουισκόνσιν, προσφέρει το ‘κύτταρο’ από ανοξείδωτο χάλυβα Solo Case Packer. Χαρακτηριστικά του αρθρωτού αυτού συστήματος είναι ότι διαθέτει συμμόρφωση σύμφωνα με τους κανονισμούς του Regulatory Impact Assessment (RIA) και τις απαιτήσεις ασφαλείας του American National Standard Institute (ANSI). Θ.Α.
————————————–
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1] Ο όρος locavorism εμφανίστηκε στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ και αρχικά υιοθετήθηκε από τους οικολόγους/ περιβαλλοντιστές και τη vegan κοινότητα με στόχο να προωθηθεί η ιδέα ότι δεν πρέπει να καταναλώνεται τίποτα που για να φτάσει στο σπίτι μας ταξιδεύει περισσότερο από 150 μίλια. Αργότερα αυτός ο περιορισμός επεκτάθηκε στα 300 μίλια, σήμερα όπως το κίνημα ‘Eat Local’ θέτει ως κύρια προϋπόθεση, τα προϊόντα να προέρχονται από τη χώρα που καταναλώνονται.
[2] Τα mix-in products, αφορούν κυρίως γιαούρτια ή σνακ για παιδιά στα οποία υπάρχουν δύο προϊόντα τα οποία πρέπει να αναμειχθούν για να καταναλωθούν, όπως μέλι ή δημητριακά και γιαούρτι, πραλίνα και φρυγανίτσες, τυρί και μπακέτες κ.ά.
[3] Τα σνακ on-the-go είναι ειδικά προϊόντα που σχεδιάζονται για κατανάλωση καθώς ο καταναλωτής είναι στο δρόμο ή κινείται. Αποφεύγουν τα υγρά, έχουν εύκολο άνοιγμα ή κλείσιμο στην περίπτωση που ο καταναλωτής, ακριβώς επειδή είναι στο δρόμο, χρειαστεί να διακόψει ξαφνικά την κατανάλωσή τους για να τη συνεχίσει λίγο αργότερα.