Η συνεχιζόμενη αύξηση της κατανάλωσης μη ζωικών ‘γαλακτοκομικών’ προϊόντων, έχει ασφαλώς ανησυχήσει την επίσημη αγορά της γαλακτοκομίας η οποία πιέζει τους εθνικούς και διεθνείς θεσμικούς φορείς, τόσο στην Ε.Ε. όσο και στις μεγάλες γαλακτοπαραγωγούς χώρες του κόσμου (ΗΠΑ, Αυστραλία κ.ά.) για τη λήψη μέτρων που θα απαγορεύουν τη χρήση σε αυτά τα προϊόντα όρων όπως γάλα, γιαούρτι, βούτυρο, κρέμα κ.ά.
Φωτογραφίες: Bolthouse Farms, Pressed Vibrant, Creative Commons
Η Αναστασία Α., 18 ετών σήμερα, διαγνώστηκε με ήπιας μορφής φλεγμονώδη ακμή στα 14 της και ο δερματολόγος συνέστησε φαρμακευτική αντιμετώπιση. Οι γονείς της προτίμησαν να μην ακολουθήσουν την προτροπή του γιατρού και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του παιδιού τους με εναλλακτικές θεραπείες. Για να τις πραγματοποιήσουν όμως το παιδί έπρεπε να απέχει από τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Όταν έθεσαν τους προβληματισμούς τους στον εναλλακτικό ιατρό αυτούς τους προέτρεψε να αντικαταστήσουν το γάλα που ανελλιπώς έπινε η κόρη τους με ένα από τα προϊόντα ‘γάλακτος’ αμυγδάλου, καρύδας, σόγιας κ.ά. που κυκλοφορούν. Όταν οι γονείς φάνηκαν προβληματισμένοι ο γιατρός έδειξε ενοχλημένος. «Μα είναι κι αυτό ένα είδος γάλακτος» τους είπε. Δεν είναι όμως…
Αναστάτωση στις ΗΠΑ
Πριν λίγες ημέρες η Αμερικανική Επιτροπή Τροφίμων και Φαρμάκων (US Food and Drug Administration- FDA), η πανίσχυρη ανεξάρτητη εποπτική αρχή των ΗΠΑ, δια του προέδρου της Scott Gottlieb, ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να επιβάλει στις εναλλακτικές των γαλακτοκομικών προϊόντων (dairy-alternative) μάρκες να επαναπροσδιορίσουν τα προϊόντα τους. Η συγκεκριμένη προειδοποίηση έρχεται ως επακόλουθο μιας μακράς συζήτησης στις ΗΠΑ σχετικά με το κατά πόσον προϊόντα όπως το’ γάλα’ αμυγδάλου και το ‘γάλα’ σόγιας θα πρέπει να επισημαίνονται ως τέτοια. Ως γάλατα δηλαδή.
Στις ΗΠΑ, η Εθνική Ομοσπονδία Παραγωγών Γάλακτος (National Milk Producers Federation- NMPF) αγωνίζεται εδώ και χρόνια για να πετύχει μια τέτοια αλλαγή στο τρόπο σήμανσης των συγκεκριμένων προϊόντων- τον τελευταίο χρόνο οι προσπάθειές της εντείνονται. Ίσως επειδή τα μη-γαλακτοκομικά …γάλατα, αυξάνουν το μερίδιό τους στην αγορά.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι μη γαλακτοκομικές εναλλακτικές λύσεις είναι μια αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Η ερευνητική εταιρεία Mintel, υποστηρίζει ότι από το 2012, οι πωλήσεις εναλλακτικών μορφών ‘γάλακτος’ στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 61%, με τους παραγωγούς να έχουν ήδη αποκομίσει κέρδη πάνω από 2 δισ. δολάρια. Αλλά και διεθνώς τα μη-γαλακτοκομικά εναλλακτικά προϊόντα πάνε …σφαίρα. Από το 2009 μέχρι το 2015 η αγορά διπλασιάστηκε και σήμερα ανέρχεται σε πάνω από 20 δισ. δολάρια.
Τα μη- ζωικής προέλευσης γάλατα (και άλλα προϊόντα) έχουν περάσει στην καθημερινή δίαιτα, αντικατέστησαν τα ζωικά προϊόντα στο πρωινό, ενώ το τελευταίο διάστημα αντικαθιστούν το ζωικό βούτυρο, την κρέμα γάλακτος ακόμα και το γιαούρτι και στην οικιακή μαγειρική και τη μαζική εστίαση. Δεν χρειάζεται βέβαια να αναλυθεί περεταίρω το πόσο βοηθά προς την κατεύθυνση αυτή η εκρηκτική άνοδος της vegetarian και vegan κουζίνας, κυρίως στο δυτικό κόσμο.
Πιο ‘έτοιμη’ η Ευρώπη
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η ίδια ακριβώς υπόθεση απασχολεί και την Ευρώπη, εδώ όμως οι γαλακτοπαραγωγοί έχουν ήδη κινήσει τις διαδικασίες κι έχουν πετύχει μια πρώτη ‘νίκη’. Σύμφωνα με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που χρονολογείται από τον Ιούνιο του 2017, οι εταιρείες που παράγουν ‘γάλα’ από καλλιεργούμενα φυτά (όπως αμύγδαλο και σόγια), πρέπει να ανακατασκευάσουν τα προϊόντα τους χωρίς τη λέξη γάλα. Ειδάλλως θα αντιμετωπίσουν τη δικαιοσύνη. Η απόφαση δεν έχει υλοποιηθεί ακόμα.
Η παραγωγοί γάλακτος, σημαντική κοινωνική κατηγορία σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη αλλά και στις ΗΠΑ, θεωρούν ότι η αλλαγή σήμανσης είναι επιβεβλημένη διότι η υπάρχουσα μπερδεύει τους καταναλωτές. Τα στελέχη της γαλακτοβιομηχανίας εκτιμούν ότι εκτός από το ‘γάλα’, η χρήση γαλακτοκομικών όρων πρέπει να περιοριστεί ή να απαγορευτεί και σε άλλα προϊόντα που παράγονται από ξηρούς καρπούς, φρούτα και φυτά κ.λπ. όπως οι λέξεις ΄βούτυρο’, ‘γιαούρτι’, ‘παγωτό’ και ‘τυρί’. Φράσεις όπως «soya butter», «rice spray cream» και «veggie cheese» στο εξής θα αντιμετωπίζονται ως παραπλάνηση του καταναλωτή.
Η Αναστασία, ξεκίνησε εναλλακτική θεραπεία και κατανάλωση μη ζωικού γάλακτος. Μετά από δύο χρόνια προσπαθειών, δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει την ακμή της με εναλλακτικούς τρόπους και κατέφυγε σε επίσημη φαρμακευτική αγωγή. Δεν επέστρεψε όμως στο γάλα. Συνεχίζει να πίνει κυρίως ‘γάλα’ αμυγδάλου και μάλλον θα συνεχίσει καθώς από την εποχή που ξεκίνησε μέχρι σήμερα, οι διαθέσιμες μάρκες στην Ελλάδα έχουν διπλασιαστεί ενώ οι γεύσεις συνολικά (διαφόρων προελεύσεων, με ή χωρίς ζάχαρη κ.λπ.), έχουν τετραπλασιαστεί.