Παρουσίαση του έργου DISARM

Tην Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2020, στο κτήριο της Αντιπεριφέρειας Αργολίδος στο Ναύπλιο, έγινε παρουσίαση του έργου DISARM (Disseminating Innovative Solutions for Antibiotic Resistance Management- Διάδοση καινοτόμων λύσεων για τη διαχείριση της αντοχής των βακτηρίων στα αντιβιοτικά), το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Horizon 2020), παρουσία κτηνοτροφών, γεωπόνων και κτηνιάτρων.

Την παρουσίαση του έργου έκανε ο Ομοτ. Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Ζέρβας, Επιστημονικός υπεύθυνος του έργου DISARM (στην κεντρική φωτογραφία). Συνδιοργανώτρια της συνάντησης ήταν η σύγχρονη προβατοτροφική μονάδα Ois Farm (Μάνεση- Μυκήνες Αργολίδας) η οποία συμμετέχει ως πιλοτική μονάδα στο εν λόγω έργο.

Τα σημαντικότερα στοιχεία από αυτά που αναφέρθηκαν ήταν τα εξής:

• Η αντοχή των μικροβίων στα αντιβιοτικά αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα που επηρεάζει την υγεία τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων, αλλά και το κόστος θεραπείας αυτών.
• Με δεδομένη την υπερχρησιμοποίηση ή/και τη λανθασμένη χρήση αντιβιοτικών στη Ζωική Παραγωγή, και τη θετική συσχέτιση μεταξύ επιπέδου (δόσης) χορήγησης και αντοχής στα αντιβιοτικά, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη μείωσης της αντοχής (resistance) των βακτηρίων με μείωση της ανάγκης χρήσης αντιβιοτικών. Αυτό θα επιτευχθεί εφόσον δοθεί έμφαση στην πρόληψη των ασθενειών με εμβολιασμούς και με στοχευμένη χρήση των αντιβιοτικών, μόνο κατόπιν κτηνιατρικής συνταγής, σε συγκεκριμένη δοσολογία, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και μόνο για θεραπευτικούς σκοπούς.
• Η παραγωγικότητα, η υγεία και η ευζωία των ζώων μπορεί να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα και με λιγότερα αντιβιοτικά, με την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστεί καλύτερη διαχείριση στις μονάδες και συνεπέστερη εφαρμογή των κανόνων βιοασφάλειας.
• Στόχος δεν είναι η μηδενική χορήγηση αντιβιοτικών, αλλά η υπεύθυνη χορήγησή τους όπου, όταν και στη σωστή δόση που απαιτείται, με το ενδεδειγμένο, για κάθε περίπτωση, αντιβιοτικό.

Υπεύθυνη χρήση αντιβιοτικών συνεπάγεται:

• Μείωση κόστους παραγωγής
• Διαφύλαξη της υγείας της οικογένειας (εντατική χρήση)
• Μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης
• Διαφύλαξη της ασφάλειας των προϊόντων για τον καταναλωτή

Στα μέτρα βιοασφάλειας, που πρέπει να εφαρμοστούν για να προκύψει μειωμένη ανάγκη χορήγησης αντιβιοτικών στο ζωικό κεφάλαιο, περιλαμβάνονται:

• Στέγαση (αποφυγή συνωστισμού)
• Διατροφή (υγεία πεπτικού συστήματος)
• Συνθήκες υγιεινής στις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό (πχ αμελκτήριο)
• Ορθή διαχείριση (μεταφορά, θεραπεία, ομαδοποίηση κ.α.)
• Έγκαιρη διάγνωση ασθενειών και διαχωρισμός ασθενούντων ζώων
• Έλεγχος της ποιότητας του νερού και της τροφής
• Γενετική βελτίωση ζωικού κεφαλαίου

Στα πλαίσια υλοποίησης του έργου DISARM χρησιμοποιήθηκαν εννέα προβατοτροφικές μονάδες της χώρας μας, ως πιλοτικές, οι οποίες αξιολογήθηκαν με βάσει το διεθνώς αναγνωρισμένο ερωτηματολόγιο BIOCHECK.UGENT και βαθμολογήθηκαν αναλόγως. Η βαθμολογία των μονάδων αυτών ήταν σχετικά υψηλή, αλλά ταυτόχρονα με σχετικές υποδείξεις για σημεία βελτίωσης σε συγκεκριμένους εξωτερικούς και εσωτερικούς δείκτες βιοασφάλειας. Μια από τις μονάδες ήταν και η Ois Farm την οποία παρουσίασε η κα. Παληού.

Η κα. Παληού τόνισε ότι με τη στενή συνεργασία του κτηνιάτρου της μονάδας έχουν δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στα προληπτικά μέτρα βιοασφάλειας, με αποτέλεσμα να έχουν μειώσει τη χρήση αντιβιοτικών στο ελάχιστο απαραίτητο. Για το λόγο αυτό η βαθμολογία που έλαβε κατά την αξιολόγηση ήταν αρκετά υψηλή.

Ανέφερε, επίσης, ότι η συνεργασία της με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει αποδώσει σημαντικά οφέλη. Παράδειγμα, ο προσδιορισμός της τιμής του ανθρακικού αποτυπώματος  (Carbon Footprint) του γάλακτος που παράγει , από τη συμμετοχή της στο Ευρωπαϊκό Έργο LIFE FORAGE 4 CLIMATE που ήταν από τις καλύτερες (χαμηλότερες) μεταξύ των προβατοτροφικών μονάδων που συμμετείχαν στο έργο.

Τέλος, η κα Παληού επεσήμανε ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων, οι οργανωμένες, εντατικής μορφής, κτηνοτροφικές μονάδες, που είναι το εργατικό προσωπικό που χρησιμοποιούν (αυτό που είναι διαθέσιμο) το οποίο στερείται βασικών γνώσεων διαχείρισης, γεγονός που δυσκολεύει σημαντικά την ορθή διαχείριση και την ικανοποιητική εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας στη μονάδα.

Στόχοι της  Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2030:

• Μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών κατά 50%

• Μείωση χρήσης λιπασμάτων κατά 20%

• Αύξηση εκτάσεων βιολογικής γεωργίας κατά 25%

Μείωση της χρήσης αντιμικροβιακών για τα ζώα κατά 50%, ώστε να μειωθεί η αντοχή των βακτηρίων στα αντιβιοτικά και το αποτύπωμα του άνθρακα (carbon footprint) στα προϊόντα ζωικής και φυτικής προέλευσης, κρίθηκε σκόπιμη η ενημέρωση των αιγοπροβατοτρόφων της Αργολίδας (σε περιορισμένο αριθμό λόγω COVID-19) στα παραπάνω θέματα.