Τη σύσταση συμβουλευτικής ομάδας για την παροχή τεχνικής και επιστημονικής υποστήριξης προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, σχετικά με τη στρατηγική στον τομέα των τροφίμων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ελληνική Διατροφή», ανακοίνωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπήλιος Λιβανός, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του «Μέρα25» Κρίτωνος Αρσένη.
Την συμβουλευτική ομάδα θα στελεχώσουν καταξιωμένοι επιστήμονες και ακαδημαϊκοί και έργο της θα είναι και η παρακολούθηση και γνωμοδότηση επί της εν εξελίξει νομοθετικής πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εμπρόσθια διατροφική επισήμανση των τροφίμων, γνωστή ως Nutriscore.
Ο Σπ. Λιβανός αναφέρθηκε στις επαφές και διαβουλεύσεις που έχει σε ευρωπαϊκό και διμερές επίπεδο ώστε να αποτραπεί η εφαρμογή του χρωματικού συστήματος Nutriscore για τα προϊόντα διατροφής και έκανε δεκτή την πρόταση του κ. Αρσένη για κοινή σύγκληση των Επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της βουλής με τη συμμετοχή των Ελλήνων Ευρωβουλευτών.
Συγκεκριμένα ο υπουργός δήλωσε στη Βουλή: «Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει συγκεκριμένη θέση επί του ζητήματος, την οποία υποστηρίζει και προωθεί συστηματικά, με συνέχεια και συνέπεια, τόσο σε διμερές και όσο και σε ενωσιακό επίπεδο».
Επιδιώξεις της ελληνικής κυβέρνησης- σύμφωνα με τον υπουργό- είναι :
- Η εναρμόνιση των συστημάτων διατροφικής επισήμανσης των τροφίμων στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας (Front of Pack Nutrition Labelling, FOPNL) σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Το σύστημα να βοηθά τον καταναλωτή να κατανοήσει τις πληροφορίες σχετικά με τη θρεπτική σύσταση των τροφίμων, δηλαδή να είναι περιγραφικό.
- Το σύστημα να μην χρησιμοποιεί χρωματική κατηγοριοποίηση των τροφίμων, ούτε να αξιολογεί το τρόφιμο στο σύνολό του.
- Τα τρόφιμα που ανήκουν στις ακόλουθες κατηγορίες: Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης, Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης (ΠΓΕ), Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων (ΕΠΙΠ) καθώς και τα προϊόντα ενός συστατικού, όπως το ελαιόλαδο και το μέλι, θα πρέπει να εξαιρούνται από την εφαρμογή του συστήματος.
Ελληνικές επιφυλάξεις
Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ το φθινόπωρο του 2020, η Ελλάδα, μαζί με την Ιταλία και την Τσεχία εναντιώθηκαν, λόγω των σοβαρών και σημαντικών επιμέρους επιφυλάξεων που διατύπωσαν, στην υιοθέτηση κοινών συμπερασμάτων για το εν λόγω θέμα της επισήμανσης των τροφίμων. Η Ελλάδα δεν στήριξε το κείμενο λόγω της έλλειψης σαφήνειας σε ό, τι αφορά την εφαρμογή ενός ενιαίου και εναρμονισμένου συστήματος για όλα τα κράτη μέλη, καθώς και της έλλειψης ρητής εξαίρεσης των προϊόντων γεωγραφικής ένδειξης και των μονο-συστατικών τροφίμων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και το ελαιόλαδο, στο οποίο εστιάζει η ερώτησή σας.
Επισημαίνεται πως σύμφωνα με δηλώσεις της Στέλλας Κυριακίδου, της Ευρωπαίας Επιτρόπου για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων, δεν έχει ληφθεί καμία συγκεκριμένη απόφαση σχετικά με το ζήτημα της προωθούμενης νομοθετικής πρότασης. Επομένως, όπως σχολίασε στη Βουλή ο υπουργός, σε καμιά περίπτωση, δεν θα πρέπει να θεωρούμε ότι υπάρχει κάτι δεδομένο ή κάποια προειλημμένη απόφαση αυτή τη στιγμή, ως προς την επιλογή συγκεκριμένου σχήματος επισήμανσης.
Προς το παρόν, η Επιτροπή επεξεργάζεται τις σχετικές μελέτες εκτίμησης, που θα έχει ο αντίκτυπος μιας τέτοιας νομοθεσίας, επί των οποίων θα υπάρξει δημόσια διαβούλευση, ενώ για την τελική πρόταση θα πρέπει να συμφωνήσουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο των υπουργών. Χρονικό όριο για να ληφθεί απόφαση είναι τα τέλη του 2022.
«Την ελληνική θέση και τις σοβαρές επιφυλάξεις μας τις έχω, προσωπικά, εκφράσει, από την πρώτη στιγμή στην αρμόδια Ευρωπαία Επίτροπο κα Κυριακίδου, όπως προανέφερα στους ομολόγους μου της Ιταλίας και της Ολλανδίας που είχα κατ’ ιδίαν συναντήσεις, καθώς επίσης και στους Πρεσβευτές της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Ιταλίας στην Ελλάδα. Θα συνεχίσω αυτήν την προσπάθεια και με τους υπολοίπους ευρωπαίους ομολόγους μου» είπε στη Βουλή ο υπουργός.
Ναι στην ενημέρωση του καταναλωτή- όχι στο Nutriscore
Όπως επεσήμανε ο υπουργός, θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι η σημερινή κατάσταση, με τη χρήση διαφορετικών σχημάτων εμπρόσθιας επισήμανσης των τροφίμων στα Κράτη Μέλη της ΕΕ, αναπόδραστα οδηγεί τους καταναλωτές σε σύγχυση και έλλειψη εμπιστοσύνης, σε υψηλότερο κόστος για τις επιχειρήσεις που εξάγουν και ασκούν διασυνοριακές δραστηριότητες, καθώς και σε κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς. Η πρόθεση να βρεθεί ένα κοινό και εναρμονισμένο σχήμα, στην μπροστινή πλευρά των τροφίμων, εύληπτο και κατανοητό για τον καταναλωτή, αποτελεί ιδεατό στόχο.
«Η Ελληνική Κυβέρνηση επιθυμεί να τοποθετηθεί στην όλη προβληματική και με θετικό λόγο, συμβάλλοντας με επιστημονικά τεκμηριωμένη θέση στο εγχείρημα να δημιουργηθεί ένα σχήμα που θα λαμβάνει υπόψη όλες, και το τονίζω όλες, τις καθοριστικές παραμέτρους της διατροφικής αξίας ενός τροφίμου, κάτι που επίσης συμφωνούμε ότι δεν κατορθώνει να κάνει πλήρως και κοινά αποδεκτό το σύστημα Nutriscore, το οποίο, όπως γνωρίζετε, ενώ έχει ήδη υιοθετηθεί από πολλά Κράτη Μέλη, με εξαιρετικά σημαντικές αγορές και εξαγωγικούς προορισμούς των ελληνικών προϊόντων, αποτυγχάνει να αντικατοπτρίσει τη διατροφική αξία παραδοσιακών περιφερειακών τροφίμων, όπως, για παράδειγμα, το ελαιόλαδο, τα οποία έχουν αποδεδειγμένη προστιθέμενη αξία για την ανθρώπινη υγεία και την ευζωία» είπε στη Βουλή ο υπουργός.
Στη δευτερολογία του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λιβανός έκανε δεκτή την πρόταση του ερωτώντος Βουλευτού κ. Κρ. Αρσένη να συνεδριάσουν από κοινού η Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής και η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, με τη συμμετοχή των Ελλήνων Ευρωβουλευτών προκειμένου να ενημερωθούν για το ζήτημα και να υπάρξει κοινή αντιμετώπιση του συστήματος Nutriscore. Ο κ. Λιβανός αποδέχθηκε και την πρόταση να ενημερωθούν και οι εμπορικοί ακόλουθοι των πρεσβειών μας στο εξωτερικό, παρότι οι υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ έχουν ήδη ενεργοποιηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο στις Βρυξέλλες.