Κώστας Κατοίκος, Sheepline: «Αναγκαίος ο αυτοματισμός στην κτηνοτροφία»

Η Sheepline Farming Technologies  είναι μια ελληνική επιχείρηση με έδρα το Αγρίνιο η οποία κατασκευάζει και εισάγει μηχανήματα για την κτηνοτροφία, την τυροκομία και τη γεωργία, έχοντας στο επίκεντρο τον κτηνοτρόφο, τον αγρότη, το γάλα, αλλά και τα ζώα που το παράγουν.

Συνέντευξη στον Θανάση Αντωνίου

 

Η εταιρία Σ. Κατοίκος & Σία ΟΕ ιδρύθηκε το 1982 με αφετηρία το όραμα ενός διορατικού επιχειρηματία και με κύρια δραστηριότητα τον τομέα της γεωργίας  συνεργάστηκε τα επόμενα χρόνια με κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες όπως FEND (Γερμανία), TERANOVA (Ιταλία), IDEAL (Ιταλία), KUHN (Γαλλία), VICON (Ολλανδία), WELGER (Γερμανία), FIATAGRI (Ιταλία), κ.ά.

Παράγει εξ ολοκλήρου δικά της αρμεκτικά  συστήματα συνεργαζόμενη με κορυφαίες εταιρείες του εξωτερικού. Επίσης εμπορεύεται συστήματα ψύξης γάλακτος (παγολεκάνες),  μυλοχαρμανιέρες, μηχανές απογαλακτισμού, ταινίες τροφής – σιλό, γεωργικά μηχανήματα, όπως κοπροδιανομείς, φρέζες, ενσυροδιανομείς, ψεκαστικά καταστροφής κ.ά.

Στροφή στην κτηνοτροφία

Το 2007 η εταιρία εισήλθε δυναμικά στον χώρο της κτηνοτροφίας και της τυροκομίας κι έκτοτε αποτελεί συνεργάτη παραγωγικών μονάδων στην Ελλάδα και το εξωτερικό ενώ το 2013 μετασχηματίστηκε σε Sheepline Farming Technologies. Η στροφή της οικογενειακής επιχείρησης στην κτηνοτροφία ίσως να φαίνεται παράτολμη αλλά δεν είναι.

Ο Κ. Κατοίκος θεωρεί αναμενόμενη τη νέα δραστηριότητα όπως μας αναφέρει:  «Παρά το γεγονός ότι η δεκαετής και πλέον κρίση οδήγησε σε μεγάλη πτώση της γεωργικής παραγωγής, η Sheepline Farming Technologies  δεν απομακρύνθηκε ποτέ από το στόχο της: να επεκταθεί στην κτηνοτροφική παραγωγή. Σε αυτό μας το στόχο άλλωστε, βοηθάει το γεγονός ότι δραστηριοποιούμαστε στην Αιτωλοακαρνανία που είναι ο μεγαλύτερος σε κτηνοτροφική παραγωγή νομός της Ελλάδας. Έτσι δημιουργήσαμε την Sheepline Farming Technologies, η οποία με στρατηγικές συνεργασίες με κορυφαίες εταιρείες διεθνώς,  κατασκευάζει τα δικά της αρμεκτικά συστήματα που πληρούν όλες τις διεθνείς προδιαγραφές. Παράλληλα συνεργαζόμενοι στον τομέα της συμπαραγωγής και της εισαγωγής με ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια της Ευρώπης, την Frigomilk, διαθέτουμε στην αγορά παγολεκάνες κορυφαίας ποιότητας. Δεν σταματάμε όμως εκεί, καθώς σχεδιάζουμε συνεχώς και νέες συνεργασίες για τη μέγιστη δυνατή βελτίωση στον τομέα της κτηνοτροφικής παραγωγής».

Ο Κώστας Κατοίκος, οικονομολόγος και ο γιος του, μηχανολόγος αυτός, μαζί με τους συνεργάτες τους, οδηγούν την εταιρία με επιτυχία παρά τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες της εποχής μας. Η εταιρία συνεργάζεται με πάνω από 30 διεθνείς οίκους σε διάφορους τομείς συμπαραγωγής και εισαγωγής εξειδικευμένων εξαρτημάτων τελευταίας τεχνολογίας.

Κινούμενος σε διεθνές επίπεδο, ο Κ. Κατοίκος έχει εποπτική γνώση της αγοράς η οποία βρίσκεται σε αναστάτωση. Όπως μας ενημέρωσε οι (οικονομικές) απαιτήσεις των εργοστασίων έχουν αυξηθεί, ενώ οι παραδόσεις των παραγγελιών αργούν- σταθερά πάνω από δύο μήνες. «Η αγορά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί απρόβλεπτη και χαοτική αυτή τη στιγμή, κι αυτό είναι αποτέλεσμα της σύμπτωσης πολλών παραγόντων. Η κρίση ξεκίνησε στις αρχές του 2021 όταν άρχισε να αυξάνεται ασύστολα η τιμή του χάλυβα. Στην διετία 2021 – 2022 η τιμή του χάλυβα υπερδιπλασιάστηκε και παρατηρούμε συνεχώς αυξομειώσεις που επηρεάζουν σημαντικά τόσο το κόστος παραγωγής όσο και το τελικό κόστος απόκτησης μηχανημάτων για τον κάθε κτηνοτρόφο» μας εξηγεί.

 

Στάση αναμονής, για όλους

Ο. Κ. Κατοίκος σχεδιάζει τη δημιουργία μιας νέας παραγωγικής μονάδας για τη βελτίωση της υφιστάμενης παραγωγής αλλά και για την κατασκευή εξαρτημάτων για λογαριασμό ξένων εταιρειών,  περιμένοντας ταυτόχρονα την εξομάλυνση της κατάστασης. Θα εξομαλυνθεί όμως η κατάσταση; «Βρισκόμουν πριν μερικές εβδομάδες στην Ιταλία και συζητούσα με έναν συνεργάτη Ιταλό επιχειρηματία που δραστηριοποιείται στην αγορά με τέσσερα εργοστάσια, ο οποίος μου είπε ότι το τελευταίο διάστημα το κόστος των λογαριασμών φυσικού αερίου έχει τετραπλασιαστεί! Η κατάσταση είναι δύσκολη γι’ αυτό και αρκετά εργοστάσια στην Ιταλία αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε στάση εργασιών. Πως θα μπορέσουν οι κατασκευαστές να ανταπεξέλθουν στις συμφωνίες που έχουν υπογράψει πριν το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης;» αναρωτιέται ο συνομιλητής μας.

Οι τιμές είναι πλέον απρόβλεπτες, όπως μας ενημερώνει, καθώς η πολιτική των ευρωπαϊκών εργοστασίων αλλάζει συνεχώς, και δεν είναι πλέον σπάνιο το φαινόμενο να τιμολογούν οι εταιρείες με τις τιμές των πρώτων υλών που ισχύουν κατά την παράδοση των μηχανημάτων. Η πρόβλεψη τιμών εξελίσσεται σε μεγάλο ρίσκο…

Ο Κ. Κατοίκος αντιμετωπίζει με στωικότητα την κρίση και παρά το γεγονός ότι οι παραγγελίες από τον τυροκομικό κλάδο συνεχίζονται με σταθερούς ρυθμούς, νιώθει φυσιολογική ανησυχία για την κατάσταση της αγοράς καθώς επιχειρεί σε τόσο αβέβαιες συνθήκες. Βλέπει και ο ίδιος την ανάγκη των πελατών του να εκσυγχρονιστούν, αγοράζοντας ή παραγγέλλοντας νέα μηχανήματα με σκοπό την αύξηση της παραγωγής τους και τη βελτίωση της ποιότητας.

---

«Δεν βλέπω φως στον ορίζοντα όσον αφορά τη μείωση των τιμών της φέτας για τον τελικό καταναλωτή. Οι συνεχώς αυξανόμενες τιμές στον τομέα των ζωοτροφών που αυτόματα αυξάνουν και την τιμή του γάλακτος, καθιστούν αδύνατη τη μείωση της τιμής της φέτας. Αν δεν αλλάξει κάτι στη βάση της αλυσίδας δεν θα αλλάξει κάτι σημαντικό και στην τιμή στο ράφι του σουπερμάρκετ»

---

Ο ίδιος μας αναφέρει: «Η ανάγκη για βελτίωση της παραγωγής είναι πάντα υπαρκτή και κρίσιμης σημασίας για κάθε παραγωγό, όμως καθώς οι τιμές αυξομειώνονται συνεχώς είναι δύσκολο για τους κτηνοτρόφους να δρομολογήσουν μια τέτοια αγορά, γι’ αυτό και η Sheepline Farming Technologies την περίοδο αυτή έχει και συμβουλευτικό ρόλο για τους δυνητικούς πελάτες της. Δίνουμε πληροφορίες και συμβουλές σύμφωνα με τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς σχετικά με το χρόνο και τον τρόπο απόκτησης νέων μηχανημάτων ώστε να μην πληρώσει τελικά ο κτηνοτρόφος υπέρογκα ποσά λόγω των συνεχών αλλαγών στις τιμές»

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του, πολλά εργοστάσια του εξωτερικού βρίσκονται σε αναμονή καθώς διαμορφώνουν τα κοστολόγιά τους αφού τα κέρδη τους έχουν μειωθεί σημαντικά αυτή την περίοδο. «Μάλιστα κάποιοι κατασκευαστές εξετάζουν το ενδεχόμενο να σταματήσουν ως ασύμφορα κάποια προϊόντα τους» μας ενημερώνει.

Όπως και να έχουν πάντως τα πράγματα, η Sheepline δεν πρόκειται να κατεβάσει τον πήχη στον τομέα της ποιότητας των πρώτων υλών και του εξοπλισμού παρά τις διακυμάνσεις των τιμών. «Η υψηλή ποιότητα για εμάς στη Sheepline είναι αδιαπραγμάτευτη, καθώς στοχεύουμε στη μέγιστη δυνατή παραγωγή για τον κτηνοτρόφο και στην απροβλημάτιστη χρήση των μηχανημάτων που παράγουμε για πολλά έτη» επιμένει ο συνομιλητής μας.

Δεν κινούνται όμως όλοι κατά τον ίδιο τρόπο. Όπως επισημαίνει ο Κ. Κατοίκος, μερίδα του κατασκευαστικού κλάδου αναγκάζεται να αλλάξει τις αρχικές προδιαγραφές των μηχανημάτων τους χρησιμοποιώντας υλικά κατώτερης ποιότητας προκειμένου να επιτευχθούν χαμηλότερες τιμές.

 

Εκσυγχρονισμός & επιδοτήσεις: Δύσκολα πια…

Ο Κ. Κατοίκος βλέπει την  τυροκομία ως απολύτως συνδεδεμένη με την πρωτογενή παραγωγή κι εκτιμάει ότι αν δεν εκσυγχρονιστεί η ελληνική κτηνοτροφία, δεν θα μπορέσει να αναπτυχθεί και η τυροκομία.

«Δυστυχώς η κτηνοτροφία βρίσκεται στη χειρότερη κατάσταση που την έχω ζήσει όσα χρόνια είμαι στο επάγγελμα. Οι παραγωγοί γάλακτος πλέον πληρώνονται ελάχιστα για το γάλα που παράγουν και το κέρδος τους είναι σχεδόν εξαφανισμένο. Πρέπει να βρεθεί μια λύση ώστε να επιβιώσουν μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες» μας λέει με μια δόση απογοήτευσης ο συνομιλητής μας.

Σύμφωνα με τον Κ. Κατοίκο οι παραγωγοί πρέπει απαραίτητα να ενταχθούν σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα, δυστυχώς όμως η ένταξη σε προγράμματα είναι δύσκολη υπόθεση, καθώς όπως μας υπενθυμίζει στην ΚΑΠ 2014-2020 υλοποιήθηκε μόλις το 25% των προγραμμάτων καθώς το υπόλοιπο 75% έμεινε εκτός προγραμμάτων αν και είχαν έγκριση. Γιατί όμως συνέβη αυτό; «Επειδή κανένας κτηνοτρόφος ή αγρότης δεν έχει τη δυνατότητα εξόφλησης του προγράμματος με μετρητά.»

Εξανίσταται ο επιχειρηματίας από την Αιτωλοακαρνανία κι εξηγεί: « Για παράδειγμα ένα επενδυτικό πρόγραμμα συνολικού ύψους 100.000 ευρώ με ποσοστό επιδότησης 50% για να υλοποιηθεί και να εισπράξει τα χρήματα του ο δικαιούχος του προγράμματος πρέπει να καταθέσει στην τράπεζα από δικά του χρήματα όλο το ποσό των 100.000 ευρώ, διότι το σύστημα ζητάει εξοφλημένο τιμολόγιο. Ποιος κτηνοτρόφος ή αγρότης έχει αυτή την δυνατότητα; Ίσως ελάχιστοι. Μια πρόταση που έχω κάνει κατά καιρούς στην πολιτεία για να λυθεί αυτό το ζήτημα, είναι να καταθέτει το συνολικό ποσό του επενδυτικού προγράμματος η τράπεζα δεσμεύοντας το 50% που είναι η επιδότηση. Στη συνέχεια για το υπόλοιπο 50% σε συνεννόηση με τον δικαιούχο του προγράμματος να χορηγείται χαμηλότοκο δάνειο. Έτσι και ο παραγωγός θα εξυπηρετηθεί αλλά και η τράπεζα θα εξασφαλίσει τα χρήματα της».

 

Αυτοματισμός & βελτίωση παραγωγής

Δεν θα μπορούσαμε να μην αξιοποιήσουμε την ευκαιρία μιας συνομιλίας με έναν έμπειρο επαγγελματία της γαλακτοπαραγωγής για να τον ρωτήσουμε τη γνώμη του για το ‘κύμα’ αυτοματισμού που επικρατεί στον κλάδο.

«Ο αυτοματισμός είναι αναγκαίος στη σύγχρονη κτηνοτροφία. Στην εποχή μας δεν γίνεται να λειτουργεί μονάδα π.χ. με 200 ζώα χωρίς να υπάρχει αρμεκτικό σύστημα. Ένα σωστό αρμεκτικό σύστημα που έχει τη δυνατότητα διαφόρων αυτοματισμών, θα έχει πολλαπλά οφέλη για τον παραγωγό, καθώς όχι μόνο θα αυξήσει την παραγωγή του αλλά θα βελτιώσει και την ποιότητα του γάλακτος. Παράλληλα θα βελτιώσει και την ποιότητα ζωής του ίδιου του παραγωγού καθώς θα μπορεί να κάνει πολύ πιο ξεκούραστα εργασίες που απαιτούσαν πολύ κόπο. Γι’ αυτό και στην Sheepline έχουμε αναπτύξει σειρά μοντέλων αρμεκτηρίων με πολλαπλές δυνατότητες προς όφελος του παραγωγού» μας δηλώνει ο Κ. Κατοίκος.

Από την άλλη όμως διευκρινίζει πως όταν η υποδομή μιας μονάδας δεν μπορεί να ‘σηκώσει’ το σύστημα π.χ. γαλακτομέτρησης – το οποίο δείχνει τα πάντα για το ζώο-  τότε θα πρέπει πρώτα να βελτιωθεί η υποδομή προτού περάσει κανείς σε ένα τέτοιο σύστημα αυτοματισμού. Γιατί είναι όμως τόσο σημαντική η υποδομή σε μια μονάδα γαλακτοπαραγωγής; Κι από που πρέπει να ξεκινήσει κανείς την ‘αναβάθμιση’; Μα, φυσικά από το κτιριακό συγκρότημα που πρέπει να εξασφαλίζει άνετη διαμονή στα ζώα και, σε δεύτερο χρόνο, από το αρμεκτικό σύστημα.

«Στην αγορά των αρμεκτηρίων υπάρχουν δεκάδες επιλογές» μας αναφέρει ο Κ. Κατοίκος, «υπάρχουν πλήρως εξοπλισμένα αρμεκτήρια με όλα τα βοηθητικά συστήματά τους και υπάρχουν οικονομικά αρμεκτήρια- πολλοί τα δουλεύουν αυτά και στην Ελλάδα. Είναι όμως συχνό το φαινόμενο να παρουσιάζεται μαστίτιδα στα ζώα, να εμφανίζονται μικρόβια στο γάλα, να δημιουργούνται προβλήματα με τους κτηνοτρόφους. Τα προβλήματα αυτά οφείλονται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει σωστή πληροφόρηση στους κτηνοτρόφους με αποτέλεσμα να γίνονται λάθος επιλογές κατά την αγορά του κατάλληλου εξοπλισμού. Οι κτηνοτρόφοι συχνά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ακριβώς επειδή δεν γνωρίζουν τεχνικά ζητήματα,  ποιοτικά στάνταρντ, μικρολεπτομέρειες που κάνουν όμως τη διαφορά. Αυτή τη διαφορά θέλησε από την αρχή να κάνει η Sheepline Farming Technologies στον κλάδο, με σωστή πληροφόρηση και διάθεση εξοπλισμού για τη μέγιστη δυνατή ποιότητα χωρίς προβλήματα στο γάλα. Ο κόσμος της κτηνοτροφίας πρέπει να ενημερωθεί, και πρέπει όλοι μας να κάνουμε ότι μπορούμε γι’ αυτό το σκοπό».

 

Βήματα εκσυγχρονισμού

Η μείωση του κόστους παραγωγής και παράλληλα η αύξηση της παραγωγής είναι το μέγα ζητούμενο για τον κλάδο της παραγωγής γάλακτος κι αυτά μπορούν να επιτευχθούν, σύμφωνα με τον Κώστα Κατοίκο  με συγκεκριμένες κινήσεις. Κινήσεις λίγο ως πολύ συγκεκριμένες.

Ας ακούσουμε τι προτείνει: «Ένα σωστό αρμεκτικό σύστημα με τον κατάλληλο εξοπλισμό. Σωστή διατροφή των ζώων με σωστό σιτηρέσιο ελεγμένο από ειδικό ζωοτέχνη. Είναι σημαντικό ο παραγωγός να ταΐζει τα ζώα του σωστά, με ζωοτροφές που ελέγχει ο ίδιος, στο δικό του χώρο, ελέγχοντας έτσι την ποιότητα της τροφής των ζώων. Άλλωστε μια μυλοχαρμανιέρα της τάξης των 5.000- 10.000 ευρώ θα βελτιώσει το τάισμα των ζώων και θα αυξήσει την παραγωγή γάλακτος. Αναφέρομαι σ’ ένα ολοκληρωμένο σύστημα σίτισης, στο οποίο ο παραγωγός θα πρέπει να προμηθεύεται τις πρώτες ύλες ( καλαμπόκι ή τριφύλλι) χωρίς καθυστέρηση στο χρόνο παραγωγής τους, ώστε να μπορεί να αγοράζει σε χαμηλές τιμές κατευθείαν από τον παραγωγό.  π.χ. το καλαμπόκι που χρειάζεται, θα το αποθηκεύσει στο δικό του σιλό, ούτως ώστε να μην το αγοράζει μεταχρονολογημένα με αυξημένες τιμές μέσα στη χρονιά».

Αλλά και η μηχανή απογαλακτισμού παίζει σύμφωνα με τον συνομιλητή μας σημαντικό ρόλο. Ο ίδιος μας εξηγεί: «Μία ποιοτική μηχανή απογαλακτισμού, μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη στον κτηνοτρόφο. Με ένα τέτοιο μηχάνημα επιτυγχάνεται αποδεδειγμένα αύξηση της συνολικής παραγωγής του γάλακτος κατά 20%-25%»

Οι …συμβουλές του Κ. κατοίκου κλείνουν με την προτροπή να ενστερνιστούν οι παραγωγοί τα οφέλη της βιοτεχνολογίας και της σύγχρονης γενετικής.  «Η γενετική βελτίωση είναι πολύ σημαντική παράμετρος στην προσπάθεια του παραγωγού να μειώσει το λειτουργικό κόστος και ν’ αυξήσει την παραγωγικότητά του.  Δεν μπορεί ένας κτηνοτρόφος χωρίς βελτιωμένα ζώα να περιμένει πως θα έχει παραγωγή της τάξης των 400-450 κιλών γάλακτος ανά ζώο τον χρόνο» μας λέει.

Sheepline Farming Technologies κι εκτός Ελλάδας

« Θέλουμε ανοιχτούς ορίζοντες για τις συνεργασίες και το πελατολόγιο μας. Αναλάβαμε σημαντικά έργα εξοπλισμού μονάδων στην Ρουμανία και στην Κύπρο, και αυτό αποτελεί σημαντικό παράγοντα για εμάς, αφού μας επιτρέπει να δούμε από πρώτο χέρι τον τρόπο λειτουργίας της κτηνοτροφίας κι εκτός Ελλάδας. Για παράδειγμα στην Ρουμανία το κύριο χαρακτηριστικό που παρατηρήσαμε στις φάρμες είναι το μέγεθός τους: Πάνω από 1.000 ζώα η κάθε μια αλλά οι συνθήκες είναι πρωτόγονες. Δεν τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα η γαλακτοπαραγωγή αλλά η κρεατοπαραγωγή. Τα ζώα τους είναι ντόπια και βόσκουν έξω σε τεράστια βοσκοτόπια που δεν έχουμε εμείς εδώ- γι΄ αυτό δεν έχουν μεγάλο πρόβλημα με την αύξηση των ζωοτροφών. Η γαλακτοπαραγωγή τους από την άλλη είναι πολύ μικρή, περίπου 500 γραμμάρια γάλα την ημέρα ανά ζώο. Όλη αυτή η εμπειρία μας επιτρέπει να αναπτύσσουμε ακόμη περισσότερο τα συστήματα της Sheepline Farming Technologies ώστε να ανταποκρίνονται επιτυχώς υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και απαιτήσεις του εκάστοτε παραγωγού, είναι πρόκειται για μικρές μονάδες είτε για πολύ μεγάλες όπως στην Ρουμανία».