Παρουσιάστηκε το βιβλίο της Μαρίας Σαμπατακάκη για τον ΑΣΠΡÓ
Μπενάρδου, Μπουραντάς και Καραμιτσάνης μίλησαν για το βιβλίο
Το βιβλίο της ιστορικού Μαρίας Σαμπατακάκη «ΑΣΠΡÓ: Οι αγελαδοτρόφοι του Ασπροπύργου- Αριστερά και Σχέδιο Μάρσαλ», το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Κέδρος παρουσιάστηκε χθες Τρίτη 25 Μάϊου σε ειδική εκδήλωση στον πολυχώρο ‘Ρομάντσο’, στο κέντρο της Αθήνας. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Ίδρυμα Βασιλείου Τσίγκου.
Το βιβλίο αναφέρεται σε ένα μοναδικό, ξεχασμένο στη λήθη του χρόνου, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρον ιστορικό συμβάν. Το 1947, στη διάρκεια του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, ένας συνεταιρισμός αγελαδοτρόφων στον Ασπρόπυργο, με δηλωμένη αριστερή πολιτική ταυτότητα, αναζήτησε και τελικά πέτυχε αμερικανική χρηματοδότηση μέσω του Σχεδίου Μάρσαλ, καταφέρνοντας να αναγείρει το πρώτο στην Ελλάδα συνεταιριστικό εργοστάσιο επεξεργασίας γάλακτος.
Στην δημιουργία του εργοστασίου συνέβαλε αποφασιστικά ο Ευάγγελος Αβέρωφ ενώ με τη λειτουργία του ενεπλάκησαν κατά καιρούς προσωπικότητες όπως ο Αδαμάντιος Πεπελάσης, ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Ο Στυλιανός Παττακός και η χούντα των συνταγματαρχών δυστυχώς οδήγησε τον συνεταιρισμό (που ήδη βίωνε ύφεση των δραστηριοτήτων του…) και στον θάνατο μεταπολιτευτικά.
H Αγιάτη Μπενάρδου ιστορικός στο Ερευνητικό Κέντρο ‘Αθηνά’ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στην παρέμβασή της τόνισε πως το βιβλίο διαβάζεται σαν …κινηματογραφική ταινία, σαν ένα πολιτικό θρίλερ. Όπως ανέφερε η ιστορικός το βιβλίο παρουσιάζει το πολιτικό πλαίσιο της εποχής αλλά και την ιδιαίτερη αρβανίτικη κοινότητα του Ασπροπύργου. «Το ιστορικό παράδοξο είναι ότι ενώ η κοινωνία προσπορίζεται την αμερικανική βοήθεια μετά τον πόλεμο, δεν παύει να είναι μα κοινωνία κομμουνιστών» συμπλήρωσε η Αγ. Μπενάρδου χαρακτηρίζοντας το έργο της Μαρίας Σαμπατακάκη ως μια «νέα μορφή ιστοριογραφίας».
Ο καθηγητής Δημήτρης Μπουραντάς, Πρύτανης και διευθυντής του Executive MBA στο New York College στάθηκε περισσότερο στο γεγονός ότι η συνεταιριστική ιδέα που αναπτύχθηκε στον Ασπρόπυργο και οδήγησε στη δημιουργία μια ισχυρής γαλακτοβιομηχανίας αποτελεί ένα παράδειγμα που πρέπει να ακολουθήσει και σήμερα η ελληνική κοινωνία. «Το έλλειμα της ελληνικής κοινωνίας είναι το ‘εμείς’- δυστυχώς είμαστε ‘κοινωνικά ανόητοι’. Αυτό που έκαναν αυτοί οι άνθρωποι εκείνη την εποχή για να επιβιώσουν είναι πολύ σημαντικό» παρατήρησε ο καθηγητής.
Ο Δημήτρης Μπουραντάς επέμενε στις έννοιες της οικονομικής ανάπτυξης και του ανταγωνισμού τις οποίες θεωρεί ως τις μόνες δυνάμεις που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές ανισότητες.
Ο Βασίλης Καραμιτσάνης, Πρόεδρος του Animasyros International Animation Festival και συνεργάτης της συγγραφέα σε θέματα οπτικοακουστικών έργων ανέφερε ότι «ο τρόπος με τον οποίο η Μαρία Σαμπατακάκη παρακολουθεί την ιστορία είναι μοναδικός διότι καταφέρνει και αναδεικνύει λεπτομέρειες ενώ εξάγει συμπεράσματα τόσο για τα θετικά όσο και για τα αρνητικά στοιχεία και τις στρεβλώσεις της ελληνικής κοινωνίας».
Ο Βασίλης Καραμιτσάνης επεσήμανε οτι ένα τοπικό γεγονός, όπως η δημιουργία ενός συνεταιριστικού εργοστασίου στα ερείπια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, στον κατεστραμμένο Ασπρόπυργο, θα έμενε μια ακόμα ανώνυμη επιχειρηματική ιστορία για μια εταιρεία «που κάποτε τα πήγε πολύ καλά και μετά δεν τα πήγε καλά και κάποια στιγμή έκλεισε». Το ιστορικό αυτό γεγονός είναι η αφορμή, υποστήριξε ο κ. Καραμιτσάνης για να παρουσιαστεί από τη συγγραφέα η ελληνική κοινωνία, ο ελληνικός συνεργατισμός ενώ στο τέλος αφήνει μια αίσθηση ελπίδας.
Η συγγραφέας Μαρία Σαμπατακάκη αναφέρθηκε στην εμπειρία της συλλογής στοιχείων στον Ασπρόπυργο από ηλικιωμένους αγελαδοτρόφους που δεν ανοίγονται εύκολα σε δημοσιογράφους και ιστορικούς και την προσπάθειά της να αποδώσει με ψυχραιμία τα γεγονότα που συνέβησαν αρκετές δεκαετίες πριν. Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον Ευάγγελο Αβέρωφ ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά στην επιτυχία του εγχειρήματος εξηγώντας ότι εκείνη την εποχή οι πολιτικές απόψεις του Ηπειρώτη πολιτικού ήταν πιο κοντά στην αριστερά παρά στην δεξιά.
Σύμφωνα με τη συγγραφέα η Μεταπολίτευση δεν μπόρεσε να σώσει τον συνεταιρισμό από τη δύσκολη θέση στην οποία τον είχε οδηγήσει η επτάχρονη δικτατορία και παρά τις όποιες κινήσεις μετά το 1974, ο συνεταιρισμός δεν μπόρεσε να σταθεί ξανά στα πόδια του. Όσο αφορά τον τρόπο με τον οποίο προσέγγισε το θέμα της, η Μαρίας Σαμπατακάκη τόνισε ότι «η ιστορία πρέπει να χρησιμοποιείται ως εργαλείο και όχι ως ‘ταυτότητα’».