Εξαγωγές: Αυξήθηκε η μέση τιμή ανά κιλό

Ο κλάδος της γαλακτοβιομηχανίας δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από τις πληθωριστικές τάσεις που δημιουργήθηκαν στις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών, γεγονός που έχει αποτυπωθεί στην εγχώρια κατανάλωση.

Έρευνα: Γιάννης Μουρατίδης

Από τον Ιανουάριο του 2022 μέχρι και τον Ιανουάριο του 2023, τα γαλακτοκομικά προϊόντα βρέθηκαν στην τέταρτη θέση μεταξύ των προϊόντων με τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις, με αποτέλεσμα να καταγραφούν μειώσεις στον όγκο της κατανάλωσης, οι οποίες αξίζει να σημειωθεί ότι δεν οδήγησαν σε ανάλογες μειώσεις στα έσοδα των εταιρειών λιανικής πώλησης.

Για παράδειγμα, οι πωλήσεις λευκού γάλακτος στα σουπερμάρκετ, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, διαμορφώθηκαν το 2022 σε 313 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 5,5% σε σχέση με το 2021, αλλά με όγκο πωλήσεων 6,4% χαμηλότερο σε σχέση με το 2021. Στα τυριά, μάλιστα, η διαφορά είναι ακόμα μεγαλύτερη, καθώς, ενώ ο όγκος πωλήσεων υποχωρεί 5,1%, τα έσοδα του σουπερμάρκετ ήταν αυξημένα κατά 11,4%.

Τι επηρεάζει την αγορά

Όπως είναι αναμενόμενο, οι παράγοντες που συνετέλεσαν στην αύξηση του κόστους παραγωγής, επηρεάζουν και τις εξαγωγές των προϊόντων. Όμως, υπάρχουν δύο στοιχεία που ενδεχομένως να διαφοροποιούν το τελικό αποτέλεσμα στα οικονομικά των εξαγωγών τόσο στο σύνολο της αγοράς, όσο και ανά εταιρεία. Το πρώτο, και ίσως πιο βασικό, είναι ότι η αγοραστική δύναμη δεν έχει μειωθεί παντού το ίδιο.

Όπως μας δείχνουν τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα με δείκτη 64 βρίσκεται στην προτελευταία θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ και σχεδόν 40% χαμηλότερα από τον μέσο όρο. Επομένως, είναι λογικό να θεωρούμε ότι εάν οι αγοραστές στις χώρες αυτές θεωρούν τα ελληνικά γαλακτοκομικά προϊόντα σημαντικά για τη διατροφή τους, θα συνεχίσουν να τα έχουν στο καλάθι τους.

Ένα δεύτερο στοιχείο, που πιθανόν να διαμορφώνει διαφορετικά την εικόνα στις αγορές του εξωτερικού, είναι το περιθώριο κέρδους που είχαν οι γαλακτοβιομηχανίες πριν από την πληθωριστική κρίση, το οποίο ενδεχομένως τους επιτρέπει να απορροφήσουν τώρα ευκολότερα ένα μεγαλύτερο ποσοστό από την αύξηση του κόστους παραγωγής.

Σταθερές οι εξαγωγές τυροκομικών

Η αύξηση του κόστους παραγωγής και επαγωγικά της τιμής διάθεσης των προϊόντων στο χονδρεμπόριο έγινε φανερή στα στοιχεία του 2022, όπως αυτά δημοσιεύονται από την ΕΛΣΤΑΤ. Συγκεκριμένα, η αξία των εξαγωγών ήταν αυξημένη σε ποσοστό 23% και διαμορφώθηκε στα 1.076.540.110 ευρώ σε σχέση με τα 876.344.878 ευρώ της περασμένης χρονιάς. Ωστόσο, το συνολικό βάρος του διαθέσιμου προϊόντος παρέμεινε σχεδόν σταθερό στα 266.530.067 κιλά. Αυτό σημαίνει ότι η μέση τιμή ανά κιλό αυξήθηκε από τα 3,29 στα 4 ευρώ ανά κιλό. Στην αύξηση των τιμών ηγήθηκαν το τυρί και το γιαούρτι, τα οποία έχουν και τα μεγαλύτερα μερίδια των εξαγωγών.

Ενώ, όμως, τα μεγέθη αυτά αποκαλύπτουν μια αύξηση του τζίρου στις εταιρείες παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων, δεν αποκαλύπτουν εάν αυτή συνεπάγεται και αύξηση της κερδοφορίας, καθώς ήταν αυξημένα τα λειτουργικά έξοδα. Θα πρέπει, λοιπόν, να περιμένουμε τη συνολική εικόνα των ισολογισμών, προκειμένου να καταλήξουμε σε συμπεράσματα.

Τυρί και γιαούρτι κυριαρχούν

Τα μεταποιημένα προϊόντα, τα οποία ενσωματώνουν και τη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία, είναι αυτά που τροφοδοτούν τις ελληνικές εξαγωγές γαλακτοκομικών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας διέθεσε ο ΕΛΓΟ- Δήμητρα,  τα ΠΟΠ προϊόντα στο σύνολο παρουσίασαν σημαντικά μειωμένες εξαγωγές το 2021 σε σχέση με το 2020. Για παράδειγμα, οι εξαγωγές φέτας που είναι και το προϊόν με το μεγαλύτερο μερίδιο στις εξαγωγές τυριών με ποσοστό πάνω από 90%, οι εξαγωγές το 2021 διαμορφώθηκαν σε περίπου 69 εκατ. κιλά, όταν το 2020 ήταν στα 76,6 εκατ. κιλά. Ωστόσο, η μείωση των εξαγωγών δεν μπορεί να αποδοθεί σε μείωση της παραγωγής, η οποία ήταν 127.653 τόννοι για 2020 και αυξήθηκε στους 138.319 τόννους το 2021.

Οπότε, η λογική εξήγηση είναι ότι το 2021, μια χρονιά πανδημίας, η εγχώρια αγορά απορρόφησε περισσότερη φέτα σε σχέση με τις αγορές του εξωτερικού. Τα στοιχεία του 2022, τα οποία θα μπορούσαν να διαφωτίσουν καλύτερα την κατάσταση δεν ήταν διαθέσιμα κατά τη σύνταξη του άρθρου. Η λογική, ωστόσο, λέει ότι τα ΠΟΠ προϊόντα έχουν επιστρέψει στο προηγούμενο επίπεδο ποσότητας εξαγωγών, καθώς συμμετείχαν αναλογικά στην εικόνα των συνολικών εξαγωγών το 2022.

ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΕΞΑΓΩΓΩΝ [σε κιλά]

ΑΞΙΑ ΕΞΑΓΩΓΩΝ [σε ευρώ]