Sven Boen, FAM Stumabo:  «Μεγάλη κι ανερχόμενη η αγορά κοπής τροφίμων»

Από τη θέση του Area Sales Manager της FAM Stumabo, ο Βέλγος manager Sven Boen ‘βλέπει’ την παγκόσμια αγορά επεξεργασίας τροφίμων με το μάτι ενός έμπειρου επαγγελματία αλλά και με την αίσθηση ενός κοσμοπολίτη καταναλωτή, ο οποίος πηγαινοέρχεται στις εμπορικές εκθέσεις και τα διεθνή fora, μπαινοβγαίνει σε επιχειρήσεις και εργοστάσια και επισκέπτεται πελάτες στα τέσσερα μήκη και πλάτη του κόσμου.

Συνέντευξη στον Θανάση Αντωνίου. Φωτογραφίες: FAM Stumabo & Άγγελος Λυρτζής 

 

Τον συναντήσαμε στα γραφεία της FAM Stumabo στο Kontich, στην μεγάλη βιομηχανική ζώνη που βρίσκεται ανάμεσα στις Βρυξέλλες και την Αμβέρσα κι αποτελεί την έδρα πολλών διάσημων βελγικών επιχειρήσεων. Ευγενής και προσηνής, παθιασμένος με τον κλάδο των τροφίμων και την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών στους επαγγελματίες αλλά και με βαθιά αντίληψη του ρόλου που καλείται να παίξει στις μέρες μας η βιομηχανία στην σύγχρονη ευρωπαϊκή οικονομία, ο κοσμοπολίτης Sven Boen, ο οποίος βρίσκεται στην FAM Stumabo από το 2018, έχοντας στο παρελθόν αναλάβει σημαντικές θέσεις σε πολυεθνικές εταιρείες.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησής μας απάντησε με σαφήνεια στις ερωτήσεις μας κι επιβεβαίωσε τη φήμη των Βέλγων ως εξαιρετικών managers, με ικανότητα στο ‘ξεκλείδωμα’ αγορών και τη ‘σαγήνευση’ των συνεργατών τους.

 

Dairy News | Ειδικεύεστε σε μια ‘οικογένεια’ μηχανών με ιδιαίτερη τεχνολογία και πολύ εξειδικευμένο ενδιαφέρον. Γιατί είναι τόσο σημαντικές οι μηχανές κοπής στις μέρες μας;

Sven Boen | Υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάνουν τις μηχανές κοπής ιδιαίτερα σημαντικές για τη βιομηχανία. Ας ξεκινήσουμε από την υγιεινή, η οποία, όπως αντιλαμβάνεστε, έχει αποκτήσει μεγάλη αξία αυτό το διάστημα. Το ρίσκο των βακτηριακών λοιμώξεων είναι συνεχές και, όπως είναι φυσικό, οι σύγχρονες εργοστασιακές μηχανές πρέπει να το λαμβάνουν υπόψη τους. Από την άλλη, υπάρχει πάντα το ζήτημα της ποιότητας. Αλλά νομίζω ότι το σημαντικότερο ζήτημα, που αναδύεται τα τελευταία χρόνια, είναι η ολοένα αυξανόμενη ζήτηση τροφίμων και η τάση να χρησιμοποιούμε πλέον κάθε σημείο των φρούτων και λαχανικών, να αξιοποιούμε το σύνολο της τροφής που παράγεται, χωρίς να σπαταλάμε απολύτως τίποτα. Εδώ, λοιπόν, βρίσκεται, κατά την άποψή μου, ο ρόλος των σύγχρονων μηχανών κοπής: παρέχουν υψηλή ποιότητα κοπής κατά την επεξεργασία, αξιοποιούν το σύνολο κάθε τροφίμου χωρίς φύρα ή άλλου τύπου απώλειες, εξασφαλίζοντας υψηλές ταχύτητες και αξιοπιστία κοπής.

Είναι μια μεγάλη αγορά;

Είναι τεράστια η αγορά της κοπής τροφίμων παγκοσμίως και τα τυροκομικά προϊόντα, που σας ενδιαφέρουν ως περιοδικό, είναι ασφαλώς ένα μεγάλο τμήμα της αγοράς αυτής. Η αγορά της κοπής παρουσιάζει εντυπωσιακή αύξηση τα τελευταία χρόνια και για έναν επιπλέον λόγο: Χάρη της στροφής των καταναλωτών στις εναλλακτικές πρωτεΐνες, που είναι φυτικής προέλευσης. Η επεξεργασία τροφίμων για να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικές πρωτεΐνες στην βιομηχανία των plan based  προϊόντων είναι ανερχόμενη αγορά.

Ποιες ήταν οι σημαντικότερες εξελίξεις που έχουν καταγραφεί στην βιομηχανία των μηχανήματων κοπής τα τελευταία χρόνια;

Θεωρώ πως η μεγαλύτερη καινοτομία στον κλάδο είναι η ακρίβεια της κοπής σε μια σειρά εφαρμογές, όπως είναι το κομμάτιασμα και το τρίψιμο τυριών. Με δεδομένο ότι οι διαστάσεις κοπής είναι λίγο ως πολύ δεδομένες στα περισσότερα από τα τρόφιμα που οδηγούνται στις μηχανές για κόψιμο, αυτό που έχει σημασία είναι η ακρίβεια της κοπής, η χρήση όλο και πιο ισχυρών λεπίδων κοπής με όλο και περισσότερη υγιεινή κατά την παραγωγή. Επίσης, θεωρώ σημαντικό ότι η τεχνολογία στην κατασκευή των σύγχρονων μηχανήματων περιορίζει ή και μηδενίζει την πιθανότητα δημιουργίας βακτηριδίων και μικροβίων. Τα μηχανήματα κατασκευάζονται πλέον με υγειονομικές γωνίες, που αποτρέπουν τη συγκέντρωση μικροβίων και διευκολύνουν τον καθαρισμό τους.

 

Είστε μεγάλος επιχειρηματικός όμιλος, γνωστός στον κλάδο του, κατασκευάζετε λεπίδες και μηχανές που κόβουν σχεδόν τα πάντα. Τι πρέπει ή τι μπορούμε να περιμένουμε στο άμεσο μέλλον από εσάς;

Όπως σας είπα, η αγορά αυξάνει σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά εμείς έχουμε αποφασίσει να πηγαίνουμε βήμα- βήμα και να κατακτούμε τις αγορές τη μια μετά την άλλη. Δεν είναι στις προθέσεις μας να ‘πυροβολήσουμε’ οτιδήποτε κινείται στην αγορά. Δεν είναι έτσι ο τρόπος που λειτουργούμε και δεν είναι αυτό το μοντέλο εισόδου μας στις επιμέρους εθνικές αγορές. Από την άλλη, δεν είμαστε διατεθειμένοι να περιοριστούμε σε ορισμένες μόνο αγορές, καθώς μας ενδιαφέρει να επεκταθούμε γεωγραφικά. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, μια χώρα στην οποία έχουμε ήδη σημαντική παρουσία, μας ενδιαφέρει η περαιτέρω επέκτασή μας στην γαλακτοκομική και τυροκομική αγορά. Στην χώρα σας υπάρχει μεγάλος αριθμός μικρών τυροκόμων που, ενώ παράγουν σημαντικά προϊόντα, δεν τα κόβουν και δεν τα τρίβουν, ενώ θα μπορούσαν. Η στρατηγική μας, λοιπόν, για την Ελλάδα είναι να επικοινωνήσουμε με όλους αυτούς τους παραγωγούς, να δούμε ποιοι από αυτούς ενδιαφέρονται και να τους δείξουμε τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτούς. Έτσι, θα διακριβώσουμε ποιες είναι οι δυνατότητες της αγοράς και πώς αυτή μπορεί να αναπτυχθεί.

Πώς πείθετε έναν μικρό παραγωγό να εντάξει στην παραγωγή του ακόμα μια μηχανή, να επεκταθεί σε μια ακόμα αγορά; Και το ρωτώ αυτό, κύριε Boen, γιατί ορισμένοι παραγωγοί στην Ελλάδα, λόγω του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται, δεν δείχνουν ενδιαφέρον. Αναρωτιούνται, δηλαδή, γιατί να είναι υποχρεωμένοι να το κάνουν κι αυτό.

Δεν υπάρχει κάποια ‘υποχρέωση’, όπως λέτε. Οι αγορές υπαγορεύουν τις επιχειρηματικές κινήσεις κι αν υπάρχει ζήτηση, τότε οι επαγγελματίες της τυροκομικής αγοράς δεν έχουν παρά να εισέλθουν σε αυτήν την αγορά για να την καλύψουν. Υπάρχει η βιομηχανία παρασκευής φαγητού, η βιομηχανία της πίτσας, ο κλάδος  των καθημερινών γευμάτων για τις οικογένειες, στις οποίες και τα δύο μέλη εργάζονται για πολλές ώρες και θέλουν να φτιάξουν κάτι υγιεινό όταν επιστρέψουν, όπως υπάρχουν κι οι καταναλωτές που θέλουν κάτι γρήγορο. Υπάρχει, δηλαδή, αυξανόμενη ζήτηση και διεθνοποίηση της τροφής, με αποτέλεσμα οι επόμενες γενιές να έχουν έντονες επιρροές από τα τρόφιμα και την κουζίνα της Ασίας. Αλλά και την ίδια την Ασία να εξετάσετε, θα δείτε ότι αλλάζει κι αυτή.

Τι εννοείτε;

Μέχρι πριν από 25 χρόνια, η Ασία κατανάλωνε κυρίως ρύζι, λαχανικά και κοτόπουλο. Σήμερα, θέλει να δοκιμάσει πίτσα. Γι΄ αυτό η πίτσα βρίσκεται σε εκρηκτική ανάπτυξη στην Ασία. Επίσης, οι άνθρωποι θέλουν να συνδυάζουν τροφές από διαφορετικές περιοχές του κόσμου -άλλος ένας παράγοντας που δημιουργεί ζήτηση. Τέλος, δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται συνεχώς και οι προβλέψεις κάνουν λόγο για 10 δισ. ανθρώπους το 2050. Ξέρετε, πρέπει να παραχθεί τροφή για όλους αυτούς τους ανθρώπους.

 

Πώς λειτουργήσατε κατά τη διάρκεια του κορωνοϊού; Πρέπει να ήταν δύσκολα για εσάς…

Τα lockdown των εστιατορίων μάς επηρέασαν, διότι η μαζική εστίαση είναι σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μας, ειδικά σε κάποιες συγκεκριμένες μηχανές. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, όπου οι περισσότεροι πελάτες μας δουλεύουν με τη βιομηχανία της μαζικής εστίασης, είχαμε δραστική πτώση των πωλήσεών μας τόσο σε επίπεδο πώλησης νέων μηχανημάτων, όσο και ανταλλακτικών. Την ίδια περίοδο, όμως, είδαμε αύξηση των πωλήσεων στα σουπερμάρκετ, διότι οι άνθρωποι αγόραζαν περισσότερα προϊόντα για το σπίτι και σε διαφορετικές συσκευασίες. Σημαντική ανάπτυξη γνώρισαν τα κατεψυγμένα προϊόντα, διότι ο κόσμος δεν ήθελε να βγαίνει πολλές φορές έξω για ψώνια. Είναι αλήθεια πως κατά τη διάρκεια της πανδημίας, δεν τα πήγαμε άσχημα: μπορεί να μην αναπτυχθήκαμε όσο θα θέλαμε, αλλά θεωρώ ότι καταφέραμε να επιβιώσουμε. Σε τελική ανάλυση, ο κόσμος πρέπει να τραφεί…

Η επιλογή ενός μηχανήματος, όπως αυτά που κατασκευάζει η FAM, είναι σύνθετη επιλογή, τουλάχιστον, για τους τυροκόμους στην Ελλάδα και συχνά αντικατοπτρίζει το επενδυτικό κλίμα.  Πώς βλέπετε το επενδυτικό κλίμα που επικρατεί αυτήν τη στιγμή στην Ευρώπη;

Δεν μπορώ να σας μιλήσω γενικά. Ίσως, χώρα- χώρα να μπορούν να εξαχθούν κάποια χρηστικά συμπεράσματα. Γενικά, θα έλεγα ότι διανύουμε τη μετα-κορωνοϊό εποχή, με τα εστιατόρια να έχουν ανοίξει και πάλι, οι τιμές της ενέργειας δείχνουν μια σταθεροποίηση και, πράγματι, νιώθουμε ότι υπάρχει διάθεση για επενδύσεις. Από την άλλη πλευρά, είναι αληθές ότι οι επιχειρηματίες σκέφτονται δύο φορές πριν αποφασίσουν -λογικό μου φαίνεται. Από την πλευρά μας, το σημαντικότερο που μπορούμε να κάνουμε για τους εν δυνάμει πελάτες μας είναι να τους δείξουμε με απλά και κατανοητά στοιχεία το πώς και πότε θα αποσβέσουν την επένδυσή τους. Όταν αντιληφθούν την προστιθέμενη αξία που τα μηχανήματα αυτά μπορούν να προσδώσουν στην επιχείρησή τους, τότε η απόσβεση της επένδυσης θα είναι πολύ σύντομη και απόλυτα υπολογίσιμη, εάν θέλετε. Ειδικά, σε όσους δουλεύουν ακόμη με παλαιότερες μηχανές κοπής, μπορούμε να δείξουμε πόσο γρήγορα μπορούν να αποσβέσουν την επένδυση που πρόκειται να κάνουν. Αυτό θεωρώ ότι είναι το βασικό στοιχείο της επιλογής τους. Ξέρετε, σε ορισμένες περιπτώσεις, η απόσβεση της επένδυσης γίνεται σε περίπου έναν χρόνο, ίσως λίγο περισσότερο σε μικρότερες παραγωγές.

Μου έκανε εντύπωση, θετική ομολογώ, το γεγονός ότι μετά από δεκαετίες δραστηριότητας, εξακολουθείτε να εδρεύετε σε μια μικρή πόλη του Βελγίου. Δεν μπήκατε στον ‘πειρασμό’ να μεταφέρετε την παραγωγή, π.χ. εκτός Βελγίου ή ακόμα κι εκτός ΕΕ;

Ίσως, να υπήρξαν κάποιες σκέψεις, κάποια στιγμή, σε κάποιους από μας, αλλά η φιλοσοφία αυτής της εταιρείας είναι διαφορετική. Είμαστε περήφανοι για την καταγωγή μας και περήφανοι για το ότι είμαστε μια μικρή επιχείρηση από μια μικρή βελγική πόλη κι έχουμε εξελιχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους παίκτες στις μηχανές βιομηχανικής κοπής. Προσέξτε: σε μια ολοκληρωμένη γραμμή βιομηχανικής παραγωγής, η μηχανή κοπής που κατασκευάζουμε εμείς είναι το λιγότερο δαπανηρό μηχάνημα, αλλά, ίσως, το πιο σημαντικό.

Γιατί το λέτε αυτό;

Διότι εάν δεν κόψεις σωστά το προϊόν, δεν θα μπορέσεις να το συσκευάσεις σωστά, δεν θα τηγανιστεί σωστά, π.χ. αν πρόκειται για πατάτες. Δεν θα είναι, δηλαδή, αυτό που περιμένει ο πελάτης, είτε ο ενδιάμεσος στο λιανεμπόριο είτε ο τελικός καταναλωτής. Θέλαμε πάντα να παραμείνουμε μια τοπική εταιρεία, με τοπικούς προμηθευτές για να εγγυούμαστε την ποιότητα της παραγωγής μας. Κι είμαστε πολύ περήφανοι που μπορούμε να το κάνουμε αυτό επί χρόνια. Δημιουργήσαμε και συντηρούμε θέσεις εργασίας στην τοπική κοινωνία κι αυτό μας κάνει, επίσης, περήφανους. Ανταγωνιζόμαστε πολυεθνικούς παίκτες κι αυτό είναι πολύ σημαντικό!

Συνεργασία με τα πανεπιστήμια

Η FAM έχει δημιουργήσει μια πλούσια βάση επιστημονικών δεδομένων, ερευνών και άρθρων σχετικών με τα αγροδιατροφικά προϊόντα και τη βιομηχανία κοπής, σε συνεργασία με πανεπιστημιακούς ερευνητές. Ρωτήσαμε τον Sven Boen για ποιον λόγο θεωρεί αναγκαία τη συνεργασία με την πανεπιστημιακή κοινότητα.  

«Είναι απολύτως ουσιαστική αυτή η συνεργασία, διότι θέλουμε να καταλάβουμε τι ακριβώς πρόκειται να κόψουμε, προκειμένου να το κάνουμε με επιτυχία. Μόνο όταν γνωρίζεις, για παράδειγμα, τη διαφορά μιας φράουλας από την Πολωνία από μια φράουλα από την Τουρκία, μπορείς να εξηγήσεις στον πελάτη τι είδους λεπίδα χρειάζεται, σε ποια ταχύτητα κοπής πρέπει να προσαρμόσει την παραγωγή του. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε αποκτήσει βαθιά γνώση των αγροδιατροφικών προϊόντων μέσα από αυτήν τη συνεργασία με τους πανεπιστημιακούς ερευνητές. Μαθαίνουμε για το προϊόν και μπορούμε να είμαστε πιο ακριβείς, πιο αξιόπιστοι, πιο συγκεκριμένοι όταν συζητάμε με τους πελάτες μας. Ας πάρουμε ένα παράδειγμα: μιλάμε με έναν τυροκόμο για την κοπή σκληρών ή ημίσκληρων τυριών. Πρέπει να μπορούμε να συζητήσουμε μαζί του σε μια γλώσσα που αντιλαμβανόμαστε κι οι δύο, σε ένα επίπεδο γνώσεων για το τυρί, που απαιτεί από εμάς να έχουμε πληροφορία. Αυτήν την πληροφορία συγκεντρώνουμε, επεξεργαζόμαστε και μοιραζόμαστε με τους συνεργάτες μας. Δεν ξεκινάμε να μιλάμε για τα μηχανήματά μας με τον πελάτη, αλλά για το προϊόν του κι όταν αυτή τη συζήτηση γίνει πια ουσιαστική, τότε μπορούμε να προτείνουμε τις καλύτερες δυνατές λύσεις για τις εφαρμογές που επιθυμεί ο συνεργάτης μας».