1η Ιουνίου 2024- Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος

Η 1^η Ιουνίου έχει καθιερωθεί από το 2001 ως η ‘Παγκόσμια Ημέρα Γάλακτος’, ημέρα κατά την οποία πραγματοποιούνται εκδηλώσεις και ενέργειες προβολής του γάλακτος σε όλο τον κόσμο. Η φετινή 1^η Ιουνίου βρίσκει τον κόσμο του γάλακτος σε μια στασιμότητα όσο αφορά την παγκόσμια παραγωγή ενώ ο πληθωρισμός που ταλαιπωρεί μερικές από τις κορυφαίες αγορές του προϊόντος (την ευρωπαϊκή πρωτίστως) πιέζει την κατανάλωση η οποία όμως ανθίσταται, κυρίως λόγω της αύξησης της κατανάλωσης στις αναπτυσσόμενες χώρες. Παράλληλα, η κτηνοτροφία και η μεταποίηση καλούνται να αντιμετωπίσουν και να ξεπεράσουν σημαντικές προκλήσεις που θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον του γάλακτος.

Κόπωση στην παραγωγή γάλακτος

Η σημαντικότερη πρόκληση αυτή τη στιγμή είναι η αστάθεια στην παγκόσμια παραγωγή γάλακτος η οποία, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του IFCN αυξάνεται μεν, αλλά με ρυθμούς σαφώς μικρότερους απ’ ότι στο παρελθόν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2022 καταγράφτηκε η χαμηλότερη αύξηση της παραγωγής γάλακτος των τελευταίων δύο δεκαετιών. Η  μόλις κατά 0,8% αύξηση της προσφοράς γάλακτος σε παγκόσμιο επίπεδο είναι φυσικό να προβληματίζει τόσο την πρωτογενή παραγωγή όσο και τη μεταποίηση.

Σύμφωνα με την έκθεση του IFCN Research Network, ενός διεθνούς δικτύου το οποίο παρακολουθεί και καταγράφει συστηματικά τα δεδομένα της παγκόσμιας κτηνοτροφικής παραγωγής και μεταποίησης γάλακτος, οι λόγοι για την μείωση του ρυθμού της αύξησης που εμφανίζει η παραγωγή γάλακτος, αποδίδεται σε δύο κύριους παράγοντες:

α)  τη μείωση της προσφοράς σε περιοχές παραδοσιακά παράγουν κι εξάγουν γάλα Τέτοιες περιοχές με σημαντική γαλακτοπαραγωγή είναι οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Νέα Ζηλανδία, αλλά και

β) η συγκριτικά μέτρια ανάπτυξη του πανίσχυρου ινδικού γαλακτοκομικού τομέα. Η έκθεση εκτιμάει πως ο πληθωρισμός επηρέασε το σύνολο του τομέα και συνεπώς τους παραγωγούς, αλλά και τα δυσμενή καιρικά φαινόμενα αποδείχθηκαν μεγάλη πρόκληση σε πολλές περιοχές του κόσμου.

«Τα παγκοσμίως υψηλά ποσοστά πληθωρισμού επηρέασαν αρνητικά την πρόσβαση των καταναλωτών στα  τρόφιμα και δεύτερον, υπήρξε χαμηλότερη διαθεσιμότητα γάλακτος παγκοσμίως» επισημαίνεται στην ανακοίνωση του οργανισμού.

Κλιματική αλλαγή & ψηφιακή μετάβαση

Η δεύτερη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει ο κόσμος του γάλακτος είναι η κλιματική αλλαγή η οποία αναμένεται να επηρεάσει δραματικά την παραγωγή γάλακτος στις θερμότερες περιοχές του πλανήτη ενώ ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που αναμένεται να υλοποιήσει το επόμενο διάστημα (παρά τις αντιδράσεις χωρών κι αγροτικών ενώσεων), τάσσεται σαφώς υπέρ μικρότερης κτηνοτροφικής παραγωγής, με το πρόσχημα του περιορισμού των αερίων ρύπων.

Η τρίτη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο κόσμος του γάλακτος είναι η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, η ευκολότερη, ταχύτερη και πιο αποτελεσματική διαχείριση των δεδομένων που συλλέγονται σε κάθε φάση της αλυσίδας αξίας – από την φάρμα και το εργοστάσιο μεταποίησης μέχρι τα ψυγεία και τα ράφια του λιανικού εμπορίου.

Γάλα σε κίνηση

Σε πρόσφατο εργαστήριο σχετικά με τις προοπτικές της παγκόσμιας αγοράς γάλακτος, το οποίο φιλοξενήθηκε στις Βρυξέλες και διοργάνωσε το δίκτυο IFCN τα κύρια συμπεράσματα ήταν:

– Η παγκόσμια έλλειψη γαλακτοκομικών οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα τιμών στο μέλλον.

– Οι τιμές της ενέργειας θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη και θα επηρεάσουν άμεσα την αγορά βασικών προϊόντων λόγω των υψηλότερων γαλακτοκομικών κόστους επεξεργασίας.

– Η γαλακτοβιομηχανία βρίσκεται στη μέση ενός ‘τριλήμματος’: α) Πώς να εξασφαλίσει η απαραίτητη παγκόσμια ποσότητα γάλακτος, β) πώς  θα εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα γαλακτοκομικών προϊόντων σε προσιτές τιμές επίπεδα και, επιπλέον, γ) πώς θα παραχθούν τα προϊόντα αυτά με βιώσιμο τρόπο.

«Το κύριο συμπέρασμα του εργαστηρίου ήταν ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για να αισθανόμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον και όλοι πρέπει να εκλάβουν τις τρέχουσες και επερχόμενες προκλήσεις ως ευκαιρία για να δείξουν στην κοινωνία ότι η γαλακτοβιομηχανία είναι πρόθυμη και ικανή να δράσει έγκαιρα. Η ενεργοποίηση της επιχειρηματικότητας στον γαλακτοκομικό τομέα ήταν και είναι καινοτόμος και μπόρεσε να ξεπεράσει με επιτυχία όλες τις προκλήσεις που αντιμετώπιζε τα προηγούμενα χρόνια. Επομένως  έχουμε ένα λαμπρό μέλλον μπροστά μας! Υπό αυτή την έννοια, ας κρατήσουμε το γάλα σε κίνηση!» καταλήγει η επίσημη ανακοίνωση του IFCN.