Plant – based: Δυναμική ανάπτυξη & ευκαιρίες επέκτασης

Τα τελευταία χρόνια, η βιομηχανία των φυτικών προϊόντων γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη, με τους καταναλωτές να επιλέγουν τα εναλλακτικά προϊόντα από φυτικές πρώτες ύλες για λόγους υγείας, περιβάλλοντος και ηθικής, ενώ η βιομηχανία βλέπει τα κέρδη της να αυξάνονται.

Προβλέπεται ότι η plant – based αγορά θα μπορούσε να φτάσει τα 160 δισ. δολάρια μέχρι το 2030, με τη ζήτηση να στηρίζεται στην αυξημένη ευαισθητοποίηση για τα περιβαλλοντικά προβλήματα και τη θετική συμβολή των φυτικών τροφίμων στην κλιματική αλλαγή.

«Η ζήτηση για φυτικά τρόφιμα θα αυξηθεί καθώς οι άνθρωποι ανησυχούν περισσότερο για τη βιωσιμότητα, την ευημερία των ζώων και την υγεία τους. Δεν νομίζω ότι θα δούμε πτώση σύντομα», λέει η Lucy Whittaker, παραγωγός περιεχομένου (content producer) στην Informa Markets, διοργανωτή των εκδηλώσεων της έκθεσης τροφίμων Food Ingredients(FI) η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Φρανκφούρτη της Γερμανίας το διάστημα 19 – 21 Νοεμβρίου 2024. Συνεχίζει: «Οι κατασκευαστές πραγματικά ενισχύουν τις προσπάθειές τους και προσπαθούν να βελτιώσουν τη γεύση, την υφή και κατ’ επέκταση την αποδοχή των φυτικών προϊόντων από τους καταναλωτές. Στη βάση αυτών, βλέπουμε καινοτομίες και επενδύσεις στα φυτικά συστατικά».

Πρόκληση η διατήρηση της υφής

Σύμφωνα με την Informa, οι καινοτόμες προσπάθειες για φυτικά προϊόντα μετατοπίζονται και σε άλλους, λιγότερο ανεπτυγμένους τομείς της αγοράς, και όχι μόνο στο κρέας. «Παλαιότερα, το κρέας – χωρίς κρέας – επικεντρωνόταν σε προϊόντα απομίμησης κιμά (μπιφτέκια, λουκάνικα κ.ά.). Τώρα όλο και περισσότερες εταιρείες στρέφονται προς τα ολόκληρα κομμάτια, καλύπτοντας τη ζήτηση των καταναλωτών για λιγότερο επεξεργασμένα, πιο premium φυτικά προϊόντα», σημειώνει η Niamh Michail, επικεφαλής εκδόσεων στην Informa.

Ένας άλλος τομέας όπου η Informa παρατηρεί άνοδο στην καινοτομία είναι τα φυτικά υποκατάστατα τυριού, το οποίο ιστορικά αποτελεί δύσκολη εφαρμογή, καθώς είναι δύσκολο να αναπαραχθούν οι δομικές ιδιότητες του τυριού. «Έχουμε δει αρκετές startups να εισέρχονται σε αυτόν τον χώρο με προϊόντα που μιμούνται το συμβατικό τυρί όσον αφορά τις λειτουργικές του ιδιότητες, όπως το πώς λιώνει, τεντώνεται και ακόμη και τη γεύση του», λέει η Michail.

Η Niamh Michail, επικεφαλής εκδόσεων στην Informa λέει ότι η ζύμωση ακριβείας (precision fermentation) βρίσκεται πίσω από τις πρωτοπορίες σε αυτόν τον τομέα. Οι πρωτεΐνες καζεΐνης και ορού γάλακτος που παράγονται μέσω της ζύμωσης ακριβείας επιτρέπουν στους παραγωγούς να επιτύχουν τα ιδιαίτερα  χαρακτηριστικά του τεντώματος και του λιώματος που συχνά λείπουν από τα φυτικά γαλακτοκομικά υποκατάστατα.

Στην Ευρώπη, η καινοτομία που αφορά την ακριβή ζύμωση περιορίζεται επί του παρόντος σε εργαστήρια και εκθεσιακούς χώρους. Ωστόσο, με τις πρώτες αιτήσεις για νέα τρόφιμα με πρωτεΐνες από ακριβή ζύμωση να εξετάζονται από την EFSA (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων), μπορεί να μην αργήσουν να εμφανιστούν στα ψυγεία των καταστημάτων λιανικής.

«Καθαρές ετικέτες»

Η δυνατότητα επίδειξης «καθαρής ετικέτας» και υγιεινών διαπιστευτηρίων γίνεται όλο και πιο σημαντική για τους κατασκευαστές φυτικών τροφίμων, εν μέσω της αυξανόμενης συνειδητοποίησης των δυνητικών κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα (UPFs).

Τα φυτικά τρόφιμα συχνά έχουν μακροσκελείς καταλόγους συστατικών, γεγονός που σημαίνει ότι ταξινομούνται στο σύστημα NOVA ως εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα, και οι καταναλωτές το παρατηρούν αυτό· σε μια έρευνα σε 17 χώρες από το ευρωπαϊκό ερευνητικό κέντρο EIT Food Consumer Observatory, το 54% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι αποτράπηκε από το να αγοράσει φυτικά κρέατα λόγω της συσχέτισής τους με την υπερβολική επεξεργασία.

«Η κριτική για τα φυτικά τρόφιμα ότι είναι εξαιρετικά επεξεργασμένα αποτελεί ένα ζήτημα που η βιομηχανία αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή. Υπάρχει πολύ περισσότερη προσοχή στα συστατικά και στη διατροφική ποιότητα των φυτικών προϊόντων», λέει η Whittaker από την Informa Markets. Ορισμένες εταιρείες φυτικών τροφίμων έχουν αντιμετωπίσει το ζήτημα αυτό ευθέως, ανανεώνοντας τις συνταγές τους για να περιορίσουν τον αριθμό των συστατικών.

Σύμφωνα με την Innova Market Insights, το 44% των καταναλωτών θέλει να δει βελτιώσεις στη γεύση των φυτικών τροφίμων.

«Δεν είναι πάντα σαφές τι εννοούμε με τον όρο ‘υπερεπεξεργασμένα’, γι’ αυτό είναι πραγματικά σημαντικό οι κατασκευαστές να επικοινωνούν τα ακριβή χαρακτηριστικά των προϊόντων τους αντί να επιτρέπουν να κατατάσσονται στον όρο UPF. Αφορά την εκπαίδευση των καταναλωτών ότι η ‘υψηλή επεξεργασία’ δεν σημαίνει πάντα την προσθήκη πολλών ανθυγιεινών συστατικών και πρόσθετων· αφορά περισσότερο τις διαδικασίες παραγωγής· και στην πραγματικότητα, πολλά προϊόντα κρέατος περνούν από παρόμοιες διαδικασίες», αναφέρει η Whittaker.