«Για ελέγχους, ακούμε. Αλλά δεν τους βλέπουμε…»
Το Dairy News στο Τυροκομείο των αδελφών Μπουκουβάλα, στον Τύρναβο.
Το Τυροκομείο των αδελφών Μπουκουβάλα βρίσκεται στην είσοδο του Τυρνάβου από την πλευρά της πόλης που βρέχεται από τον ποταμό Τιταρήσιο. Είναι μια σύγχρονη αλλά όχι καινούργια μονάδα η οποία αποτελεί μετεξέλιξη του τυροκομείου που είχε δημιουργήσει εκεί ο πατέρας των δύο σημερινών ιδιοκτήτων, Χρήστου και Σωτήρη Μπουκουβάλα. Η επιχείρηση κλείνει φέτος 60 χρόνια ζωής και αντιμετωπίζει με αισιοδοξία τις προκλήσεις.
Συνέντευξη & φωτογραφίες: Θανάσης Αντωνίου.
Ο Ιωάννης Μπουκουβάλας, ο οποίος διανύει πλέον την έβδομη δεκαετία της ζωής του κι έχει συνταξιοδοτηθεί από το 2005, συνεχίζει να βρίσκεται στις επάλξεις της τυροκομίας, συμβουλεύοντας πλέον και καθοδηγώντας τα δύο αγόρια του που έχουν πάρει τα ηνία της επιχείρησης που ξεκίνησε το 1958 από τον παππού Μπουκουβάλα.
Ο Χρήστος (αριστερά στην κεντρική φωτογραφία) σπούδασε οικονομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αλλά όπως κι ο αδελφός του ο Σωτήρης, βρίσκονται από μικρά παιδιά μέσα στο τυροκομείο.
Το τυροκομείο επεξεργάζεται περίπου 10 τόνους γάλα την ημέρα και παράγει 200-300 τόνους φέτα το χρόνο. Η διανομή στην Ελλάδα γίνεται μέσω εμπόρων και τα προϊόντα φτάνουν στον καταναλωτή με την επωνυμία Μπουκουβάλας. Τα τυριά των αδελφών Μπουκουβάλα δεν διανέμονται προς το παρόν στην Αθήνα.
Η γεωγραφική διασπορά τους ξεκινάει από το Βόλο και τις Σποράδες και φτάνει μέχρι το Κιλκίς, με τη Θεσσαλονίκη να αποτελεί την κύρια αγορά. Η εταιρεία επιχείρησε στο παρελθόν να ‘κατέβει’ στην αγορά της Αθήνας ενώ υπάρχουν ορισμένες επαφές που εκκρεμούν. Στα σχέδια των δύο αδελφών είναι να επεκτείνουν το τυροκομείο, να οργανώσουν καλύτερα το συσκευαστήριο και να ασχοληθούν περισσότερο με τα κίτρινα τυριά, διευρύνοντας έτσι τη γκάμα των προϊόντων τους.
Το Dairy News επισκέφτηκε το γνωστό τυροκομείο των Αδελφών Μπουκουβάλα και είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Χρήστο, καταγράφοντας τις απόψεις του για τα ζητήματα που απασχολούν συνολικά τους Θεσσαλούς τυροκόμους.
Προϊόντα & εξαγωγές
«Φτιάχνουμε φέτα, γίδινο τυρί αποκλειστικά με κατσικίσιο γάλα, ελαφρύ τυρί με χαμηλά λιπαρά, μυζήθρα, ανθότυρο, βούτυρο και κρέμες. Από κίτρινα τυριά φτιάχνουμε λίγο κασέρι. Ανοίξαμε αγορές στο εξωτερικό και ασχοληθήκαμε συστηματικά με τις πωλήσεις σε αυτές. Εξάγουμε φέτα σε Σουηδία και Γερμανία, συνεργαζόμενοι με εμπορικές εταιρείες που διακινούν τρόφιμα στις αγορές αυτές. Η φέτα μας καταλήγει σε ταβέρνες και σε μικρά καταστήματα της ethnic αγοράς».
Κίτρινα τυριά
«Η υποχώρηση στην παραγωγή κίτρινων τυριών οφείλεται στο γεγονός ότι είναι ευκολότερο να φτιάξεις φέτα που έχει και μεγαλύτερη ζήτηση. Επειδή όμως εγκατέλειψαν πολλοί την παραγωγή τους, σήμερα έχουν απομείνει πολύ λίγοι που φτιάχνουν π.χ. κασέρι. Αν φάει κάποιος γνήσιο κασέρι, θα θυμηθεί τα παιδικά του χρόνια και δεν αναφέρομαι φυσικά στο ημίσκληρο τυρί που κυκλοφορεί το οποίο δεν είναι κασέρι ΠΟΠ».
Αναστάτωση στον Τύρναβο
«Η αναστάτωση δεν υπάρχει μόνο στο νομό μας, ίσως εδώ είναι πιο έντονη διότι παράγουμε τη μεγαλύτερη ποσότητα αιγοπρόβειου γάλακτος στην Ελλάδα. Από τα τέλη του 2015- αρχές 2016 έγιναν εισαγωγές φθηνού γάλακτος, μέρος του οποίου έγινε φέτα. Υπήρξε μεγάλη παραγωγή φέτας κι έπεσε η τιμή της. Ενώ τότε η μέση τιμή της φέτας ήταν 5 ευρώ, σήμερα η μέση τιμή κυμαίνεται από 3,70 μέχρι 4,50 ευρώ με το μεγαλύτερο όγκο των τυριών να πωλείται στα 4 ευρώ. Είναι λογικό λοιπόν να πέσει η τιμή στο γάλα και να γκρινιάζει ο κτηνοτρόφος. Γιατί κι αυτός δυσκολεύεται να τα φέρει βόλτα, να πληρώσει τις φορολογικές υποχρεώσεις του, την ασφάλειά του κ.λπ».
Έλεγχοι. Ποιοι έλεγχοι;
«Από το 2016, οι αρμόδιοι φορείς μας λένε συνεχώς για ελέγχους που θα πραγματοποιηθούν στην αγορά του γάλακτος αλλά μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει κάτι ουσιαστικό. Δεν είναι δικαιολογία τα περί έλλειψης ελεγκτών· θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν ένα κονδύλι για την πρόσληψη ορισμένων επιθεωρητών, μιλάμε για 30-40 άτομα. Δεν χρειάζεται να γίνει έλεγχος στα σύνορα, όπως ακούω να λέγεται συχνά. Υπάρχουν μοντέλα ελέγχου, όπως το παλαιότερο του ΕΛΟΓ το οποίο ήταν επιτυχημένο για όσο διάστημα εφαρμόστηκε: όταν υπήρχαν καταγγελίες, αναλάμβανε δράση κλιμάκιο υπαλλήλων του ΕΛΟΓ με τη συμμετοχή του ΣΔΟΕ και ενός ορκωτού ελεγκτή από συμβεβλημένη εταιρεία».
Διεπαγγελματική Οργάνωση
«Συμμετέχουμε στην προσπάθεια που γίνεται για τη σύσταση Διεπαγγελματικής Οργάνωσης και ελπίζουμε ότι κάπου θα καταλήξει όλη αυτή η προσπάθεια διότι η δημιουργία της είναι απολύτως αναγκαία. Θα είναι η φωνή μας σε όλο τον κόσμο- όχι μόνο στην Ευρώπη. Είναι ένα όργανο το οποίο θα αναγνωρίζεται παντού. Υπάρχουν πολλές στρεβλώσεις στην Ευρώπη όσο αφορά τα τυροκομικά προϊόντα, στρεβλώσεις που δεν γίνεται να αντιμετωπιστούν από το μεμονωμένο τυροκόμο. Έτσι, ευελπιστώ ότι η Διεπαγγελματική, εκτός όλων των άλλων, θα παίζει και το ρόλο του ‘ελεγκτή’».
Ανταγωνισμός
«Υπάρχει αθέμιτος ανταγωνισμός όταν δεν υπάρχει έλεγχος. Από την άλλη πλευρά, δεν βλέπω ποιος άλλος, πλην του κράτους, θα μπορούσε να παίξει το ρόλο του ελεγκτή στη γαλακτοκομική και τυροκομική αγορά. Πριν λίγο καιρό στην Ιταλία έπιασαν κάποιον που έκανε νοθεία στη μοτσαρέλα, τον συνέλαβαν, τον έβαλαν φυλακή και του έκλεισαν το εργοστάσιο. Εδώ και να πιάσουν κάποιον να κάνει νοθεία, κάτι θα συμβεί, κάποιος θα τα μπαλώσει και κανείς δεν θα τιμωρηθεί. Όταν ξεκίνησα σαν νέος στην τυροκομία, πίστευα ότι κάποια κακώς κείνα θα διορθωθούν, αλλά δυστυχώς δεν βλέπω μεγάλη πρόοδο».
«O νόμος λέει ότι η χωριάτικη σαλάτα γίνεται με φέτα. Πείτε μου εσείς, σε ποιο από αυτά τα ξενοδοχεία που διαφημίζουν τις all inclusive υπηρεσίες, θα φάτε ελληνική φέτα με τη χωριάτικη. Δεν είναι καν τυρί αυτό που σερβίρουν- είναι υποκατάστατo».
«Έχουμε τη δυνατότητα από την άποψη των ποσοτήτων να υποστηρίξουμε τη ζήτηση από μια ξένη αλυσίδα, όχι όμως από την άποψη της τιμής. Αν πάτε σε ένα γερμανικό σουπερμάρκετ θα βρείτε τη φέτα σε φθηνότερη τιμή απ΄ ότι στην Ελλάδα. Απίστευτο, αλλά ελληνικό».