Προβληματισμένοι αλλά αποφασισμένοι στη γαλακτοκομία
Συμπεράσματα από τη διαδικτυακή συζήτηση του Dairy News
Προβληματισμένοι όσο αφορά το άμεσο μέλλον της ελληνικής γαλακτοκομίας αλλά αποφασισμένοι να κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους για να επιστρέψει η κανονικότητα στην αγορά και να κερδηθούν όσα χάθηκαν μέσα στην πανδημία του κορωνοϊού δείχνουν οι άνθρωποι της ελληνικής κτηνοτροφίας, γαλακτοκομίας και τυροκομίας οι οποίοι συμμετείχαν χθες στην πρώτη διαδικτυακή συζήτηση του Dairy News για τον κλάδο.
Στο πλαίσιο της διαδικτυακής συζήτησης με θέμα Μετά την Πανδημία: Γαλακτοκομία και τυροκομία στην Ελλάδα που αλλάζει», ο Χρήστος Αποστολόπουλος, στέλεχος της FrieslandCampina Hellas, πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ, αλλά κι εκπρόσωπος της Ελλάδας στον European Dairy Association περιέγραψε την εικόνα της ευρωπαϊκής αγοράς στην οποία δραστηριοποιούνται πάνω από 700.000 κτηνοτρόφοι και πάνω από 300.000 εργαζόμενοι στην μεταποίηση.
Σύμφωνα με τον Χρ. Αποστολόπουλο, η πανδημία δημιούργησε πολλά προβλήματα και τα μέτρα που πήρε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αν και ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση, άργησαν να εφαρμοστούν καθώς ξεκίνησαν μόλις στις 7 Μαΐου. «Η Ένωση δεν είχε προσανατολισμό για το πως θα πορευτεί ο κλάδος» σχολίασε δηκτικά ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ WEBCAST TOY DAIRY NEWS
Διακύμανση τιμών
Όπως σχολίασε τα μέτρα που πάρθηκαν ήταν η ιδιωτική αποθεματοποίηση τυριού βουτύρου και σκόνης γάλακτος, ενώ οι κτηνοτρόφοι– και σωστά σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΒΓΑΠ- ζητούσαν να επιδοτηθεί η μη παραγωγή τους. Τελικά, η κάλυψη που επετεύχθη ήταν μικρή (15 λεπτά το λίτρο), ενώ χώρες όπως η Ιταλία με εθνική παρέμβαση πέτυχαν να αυξήσουν αυτή τη μορφή κάλυψης της μη παραγωγής στα περίπου 24 λεπτά. Στην Ελλάδα όπου υιοθετήθηκε η πρακτική της εθελοντικής μείωσης της παραγωγής γάλακτος, η τιμή υποχώρησε κατά περίπου 5%.
«Αυτή τη στιγμή η παραγωγή γάλακτος είναι υψηλή ενώ οι τιμές είναι πράγματι χαμηλά και βιώνουμε υπερπροσφορά γάλακτος αφού η ζήτηση δεν έχει πιάσει το μέγιστό της. Έχω την αίσθηση ότι οι επόμενοι μήνες θα ‘διορθώσουν’ τα πράγματα, όταν όλες οι χώρες της ΕΕ θα ανοίξουν τις δραστηριότητές τους. Δεν θα φτάσουμε όμως στο επίπεδο της προηγούμενης χρονιάς» υποστήριξε ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ.
Η νέα προεδρία της Γερμανίας η οποία ξεκινάει τον Ιούλιο θα θέσει νέες στρατηγικές οι οποίες, σύμφωνα με τον Χρ. Αποστολόπουλο θα είναι η νέα στρατηγική για το περιβάλλον αλλά και οι πιέσεις για να μειωθούν οι προσπάθειες υπονόμευσης της ενιαίας αγοράς. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η νομοθεσία για την αναγραφή της προέλευσης του γάλακτος, που εφαρμόστηκε σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης, θεωρήθηκε ότι δεν συμβάλλει στην ενιαία αγορά της Ευρώπης.
«Προβλέπω αύξηση της τιμές του γάλακτος. Προς το παρόν οι χαμηλές τιμές της Ευρώπης έχουν σημασία διότι η χώρα μας κατακλύζεται από φθηνότερα προϊόντα από την Ευρώπη, ενώ η αντίδραση της ελληνικής αγοράς υστερεί σε σημαντικό βαθμό» είπε το στέλεχος της FrieslandCampina Hellas και ζήτησε να παραχθούν στη χώρα μας προϊόντα που θα ανταγωνιστούν τα ευρωπαϊκά αν και όχι ίσως στο ζήτημα της τιμής.
Μαχητική η κτηνοτροφία
Ο Σοφοκλής Φιλιππίδης, κτηνοτρόφος από τον Γάζωρο Σερρών, αναφέρθηκε στην καθημερινότητα της γαλακτοπαραγωγής στη μονάδα του. «Λόγω του ότι εργαζόμαστε σε ένα χώρο 10.000 τ.μ. κι αν αναλογιστούμε ότι είμαστε 10 άτομα, είχαμε ήδη πολύ χώρο για αποστασιοποίηση και τη δυνατότητα να εφαρμόσουμε τα μέτρα των περιορισμών. Δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα, καθώς τηρήσαμε μέτρα προστασίας για βιοασφάλεια. Όσο αφορά τις παραλαβές, αυτές γίνονται ούτως η άλλως με μηχανικά μέσα, αυτόματα, κι έτσι ελαχιστοποιήσαμε τον κίνδυνο. Οι εργαζόμενοι δούλευαν μέρα παρά μέρα έτσι ώστε στην περίπτωση που εμφανιστεί πρόβλημα να μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε» σχολίασε.
Στην κτηνοτροφική μονάδα δεν πραγματοποιούνταν επισκέψεις, οι παραγγελίες για οτιδήποτε χρειαζόταν για τη λειτουργία της γίνονταν ηλεκτρονικά και οι παραλαβές κανονικά μέσω courier. Όπως ανέφερε ο Σοφ. Φιλιππίδης τα κτηνοτροφικά καταστήματα δεν έκλεισαν κι έτσι οι προμήθειες της μονάδας γίνονταν κανονικά. «Τελικά περάσαμε περισσότερες ώρες στο ‘σπίτι’ μας, στη μονάδα δηλαδή, με αγωνία σίγουρα για το πώς θα εξελιχθεί η πανδημία. Αν κρατούσε περισσότερο η πανδημία και μπαίναμε στο καλοκαίρι, όπου υπάρχει μεγαλύτερη δραστηριότητα στη μονάδα και περισσότερες εργασίες για να μαζέψουμε τροφές για τα ζώα, θα είχαμε πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα» ανέφερε στην εισήγησή του
Ο Γιώργος Κλιάμπας, γεωπόνος ζωοτέχνης και παραγωγός γάλακτος αναφέρθηκε στη συνολική εικόνα της ελληνικής παραγωγής μέσα στην πανδημία. «Μια κτηνοτροφική μονάδα δεν στήνεται με μιας, έχει ήδη παρουσία και γνωρίζει πώς να αντιμετωπίσει έκτακτες καταστάσεις. Όλες οι κτηνοτροφικές μονάδες λειτουργούν κανονικά. Οι ζωοτροφές που είχαν ήδη μαζευτεί από πέρυσι και το γεγονός ότι οι μονάδες συνέχισαν να εφοδιάζονται κανονικά συμπυκνωμένες ζωοτροφές, είχαν ως αποτέλεσμα να μην υπάρξει πρόβλημα στην κτηνοτροφία, με δεδομένο ότι η διάρκεια της πανδημίας ήταν μικρή» σχολίασε.
Όπως ενημέρωσε ο γεωπόνος- ζωοτέχνης από τις Σέρρες, τα εργοστάσια ζωοτροφών στην Ευρώπη λειτουργούσαν κανονικά κι εφοδίαζαν απρόσκοπτα την αγορά, σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ σημαντικό ήταν βέβαια ότι η γαλακτοβιομηχανία πλήρωνε κανονικά στην ώρα της, εξασφαλίζοντας στις μονάδες την απαραίτητη ρευστότητα. «Έκτακτα γεγονότα ευτυχώς δεν προέκυψαν – κι αν χρειαζόταν η ρουτίνα των επισκέψεων των κτηνιάτρων και η άδεια από την πολιτεία να κυκλοφορούν ελεύθερα θα αντιμετώπιζε οποιοδήποτε πρόβλημα» πρόσθεσε.
Ελένη Λαΐτσου: απώλειες 20% για τον κλάδο μας
Η Ελένη Λαΐτσου, της τυροκομικής Φλέγγα και μέλος του διοικητικού συλλόγου του Συλλόγου Τυροπαραγωγών Θεσσαλίας, αναφέρθηκε στην παραγωγή τυροκομικών προϊόντων αλλά και την εικόνα που είχε η λιανική πώληση και δήλωσε ότι η πανδημία έχει αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στον κλάδο μας, όπως σε ολόκληρη την οικονομία, η γαλακτοκομία δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Ειδικά για την Ελλάδα, το ξέσπασμα της πανδημίας προέκυψε αμέσως μετά την 10ετή οικονομική κρίση που πέρασε η χώρα και στη διάρκεια της οποίας οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις πάσχισαν να μείνουν όρθιες».
Όπως μας θύμισε ο Ελ. Λαΐτσου, η πανδημία βρήκε τις επιχειρήσεις του κλάδου στο χρονικό διάστημα πριν από το Πάσχα όταν οι ποσότητες του αιγοπρόβειου γάλακτος αυξάνονται. «Έπρεπε λοιπόν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες και να συνεχίσουν να παράγουν με αυξημένα λειτουργικά έξοδα και με επιπλέον μέτρα ασφάλειας για τους εργαζόμενους και τα τρόφιμα» σχολίασε.
Σε ότι αφορά τη δική της επιχείρηση, στο διάστημα αυτό οι πωλήσεις της είχαν θετικό πρόσημο. «Είχαμε μείωση των πωλήσεων στην εγχώρια αγορά στον τομέα της εστίασης αλλά αύξηση των πωλήσεων στη λιανική κι αύξηση των εξαγωγών εξαιτίας κάποιων νέων αγορών. Δραστηριοποιούμαστε στη λιανική με τέσσερα καταστήματα στον Βόλο τα οποία λειτούργησαν ικανοποιητικά, με αύξηση των πωλήσεων. Το κοινό εκτίμησε το γεγονός ότι μπορούσε να εξυπηρετηθεί άμεσα και γρήγορα, να απολαύσει παραδοσιακά προϊόντα, υγιεινά και αυθεντικά. Διαθέτουμε επίσης υπηρεσίας παράδοσης. Και στις εξαγωγές είχαμε θετικό πρόσημο καθώς εδώ και μήνες είχαμε προγραμματίσει έναν κύκλο εξαγωγών σε νέες αγορές, που δεν αφορούσαν την εστίαση, κύκλος εξαγωγών που απέδωσε τώρα και βοήθησε στο συνολικό αποτέλεσμα» δήλωσε ο Θεσσαλή επιχειρηματίας.
Η συνολική όμως εικόνα για τον κλάδο των τυροκόμων είναι, κατά την άποψή της, άσχημη. Η Ελ. Λαΐτσου προχώρησε μάλιστα στην εκτίμηση ότι μέχρι το τέλος του έτους η συνολική απώλεια του τζίρου των τυροκομείων θα ξεπεράσει το 20%.
ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ
Ο συλλογικός φορέας που εκπροσωπεί η Ελένη Λαΐτσου έχει παραδώσει στην κυβέρνηση και το ΥπΑΑΤ συγκεκριμένες προτάσεις μεταξύ των οποίων: μείωση της προκαταβολής του φόρου στο 40%, ένταξη σε προγράμματα της Ευρωπαϊκή Ένωσης για την ιδιωτική αποθεματοποίηση της φέτας ΠΟΠ, διευκόλυνση της καταβολής ασφαλιστικών και φορολογιών υποχρεώσεων και αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων ΕΣΠΑ και Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Όπως σχολίασε έχουν πληγεί σε ιδιαίτερα σημαντικό βαθμό οι επιχειρήσεις που απευθύνονταν στην μαζική εστίαση, σε Ελλάδα και εξωτερικό, και ειδικά σε χώρες που είχαν επιβαρυνθεί περισσότερο όπως Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία. Οι επιχειρήσεις αυτές αντιμετώπισαν ακύρωση παραγγελιών και μείωση πωλήσεων της τάξης του 50%, αλλά και προβλήματα ρευστότητας λόγω αδυναμίας είσπραξης οφειλών από πελάτες, τόσο από το εξωτερικό όσο και από την Ελλάδα, εξαιτίας του μέτρου αναστολής πληρωμών των επιταγών.
«Πέρα από τις προσπάθειες που κάνει ο κάθε παραγωγός από μόνος του, η πολιτεία πρέπει να αντιληφθεί ότι είναι σημαντικό να στηρίξει τις τυροκομικές επιχειρήσεις» είπε η Ελ. Λαΐτσου και εξήγησε « Ο Σύλλογος Τυροπαραγωγών από την πρώτη στιγμή έστειλε επιστολή στα αρμόδια υπουργεία επισημαίνοντας τα προβλήματα. Παρά το γεγονός ότι ο κλάδος εντάχθηκε στις πληττόμενες επιχειρήσεις, δεν ευεργετήθηκε ουσιαστικά από τα μέτρα που λήφθηκαν γιατί από τη μια το μέτρο αναστολής των επιταγών μείωσε τη ρευστότητα κι από την άλλη το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής είναι πρακτικά ανεφάρμοστο στην τυροκομία αφού είχε ως προϋπόθεση τη διατήρηση του προσωπικού ενώ είναι γνωστό που τα τυροκομεία διαθέτουν εποχικό προσωπικό μέχρι τον Ιούλιο και δεν μπορούσαν να συμπεριληφθούν στο μέτρο».
Όλα τα κανάλια ανοικτά
Ο Παναγιώτης Καρακάνας, τυροκόμος από τον Βόλο αναφέρθηκε στους νέους τρόπους πώλησης τυροκομικών προϊόντων που ανέδειξε η πανδημία, τρόπους που χρησιμοποίησε και η δική του επιχείρηση. «Χρησιμοποιήσαμε όλα τα σύγχρονα μέσα που έχει στη διάθεσή της μια οποιαδήποτε επιχείρηση, άλλωστε κι εμείς είμαστε ένας ‘μεγάλος’ κλάδος. Εκτός από την παράδοση κατ’ οίκον και την κάρτα αγορών, έχουμε μπει και στις πλατφόρμες delivery που ήδη λειτουργούν πανελλαδικά, άρα είμαστε σε ένα ακόμα κανάλι, ολοκληρώνοντας κατά κάποιο τρόπο όλα τα διαθέσιμα κανάλια. Έτσι, προσφέρουμε περισσότερες λύσεις στον πελάτη για να επιλέξει» είπε στη εισήγησή του.
Ο Π. Καρακάνας επεσήμανε ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας τα νέα μέσα επιλέχθηκαν σε μεγάλο βαθμό από νέους καταναλωτές, τόσο ηλικιακά όσο και ως ιστορικό αγορών, οι οποίοι μέχρι πρότινος δεν ανήκαν στο πελατολόγιο της εταιρείας. «Το ενδιαφέρον και θετικό με αυτή την περίοδο των παραγγελιών ήταν το γεγονός ότι κάθε νοικοκυριό έκανε μια συγκεντρωτική παραγγελία, ένας, συνήθως ο νεαρότερος σε ηλικία, έδινε παραγγελία για όλη την οικογένεια, μερικές φορές μάλιστα και για τους παππούδες και τις γιαγιάδες. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αυξάνει η μέση παραγγελία και το σύστημα λειτούργησε άμεσα. Αλλά και η αντίδρασή μας ήταν άμεση, ρίχνοντας όλα τα μέσα που είχαμε στη διάθεσή μας».
Όσο αφορά στις εξαγωγές, ο Βολιώτης τυροκόμος ενημέρωσε ότι δεν έχει παρατηρήσει κάμψη των εξαγωγών, καθώς και οι πελάτες του στο εξωτερικό ενεργοποιήθηκαν άμεσα με την πανδημία και συνέχισαν τις παραγγελίες τους χρησιμοποιώντας τα ηλεκτρονικά μέσα.
«Όταν όλα τα κομμάτια της αλυσίδας λειτουργούν, η διακίνηση γίνεται απρόσκοπτα. Εμείς ως Τυροκομείο Καρακάνα, έχουμε κάποια ιδιαίτερα προϊόντα, πέρα από τα κλασικά που πουλάμε ως επιχείρηση που πουλάνε όμως κι άλλες ομοειδείς επιχειρήσεις, γι’ αυτό είχαμε πιο διευρυμένο κοινό στο εξωτερικό, άρα δεν στηριζόμασταν αποκλειστικά στους Έλληνες του εξωτερικού. Είχαμε μεγαλύτερη γκάμα πελατείας, είχαμε προϊόντα που δεν τα λανσάραμε ως ‘ελληνικά’, είναι προϊόντα πιο κοντινά στις δικές τους συνήθειες, κάτι που μας διευκόλυνε στον τομέα των εξαγωγών». Όπως ανέφερε ο Π. Kαρακάνας, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, το τυροκομείο του κρατάει όλα τα κανάλια διανομής και πώλησης ανοικτά, έτσι ώστε όταν ένα υστερήσει για κάποιο λόγο, τα άλλα να αναπληρώσουν τις απώλειες, όπως έγινε μέσα στην πανδημία.