Οι ορεινές περιοχές ως φορείς ανάπτυξης

Οι ορεινές περιοχές είναι φορείς μακράς παράδοσης. Η γαστρονομική κληρονομιά τους εκτιμάται από τους καταναλωτές, γιατί διακρίνουν την ποιότητα και γνησιότητα του ορεινού περιβάλλοντος. Οι παραγωγοί βουνού είναι συνήθως μικρές και οικογενειακές εκμεταλλεύσεις.

Πιο δύσκολη και απαιτητικότερη η δουλεία τους και – το πολύ σημαντικό – τα ορεινά προϊόντα επιτρέπουν τη διατήρηση του πληθυσμού σε αυτές τις περιοχές και την ενεργοποίηση σημαντικών τοπικών οικονομιών, βοηθούν στη διατήρηση και αναβίωση των τοπικών παραδόσεων και πολιτισμών, της βιοποικιλότητας, την προστασία της περιοχής από την οικονομική αστάθεια και ερημοποίηση.

Για να βοηθηθούν αυτές οι εκμεταλλεύσεις, να αντέξουν στον ανταγωνισμό της παραγωγής μεγάλης κλίμακας, να βρουν τη σωστή αμοιβή για τη δέσμευσή τους να υπερασπιστούν τα προϊόντα και να τα διατηρήσουν, θεωρήθηκε απαραίτητη η δημιουργία μιας εγγυημένης μορφής αναγνώριση και προστασία. Έτσι προέκυψε η πιστοποίηση ‘Ορεινό προϊόν’.

Αυτό που φαίνεται στην φωτογραφία, δεν είναι η είσοδος σε κάποια …κρυφή αποθήκη οπλικών συστημάτων, αλλά ένας φιλόξενος χώρος ξεκούρασης τυριών. Κάποτε ήταν ορυχεία παραγωγής αργύρου. Σήμερα στις γαλαρίες των ορυχείων, ξεκουράζονται κάποια από τα καλύτερα ευρωπαϊκά τυριά. Είναι στην Αυστρία, στην περιφέρεια Styria και είναι η πρώτη περιοχή της Ευρώπης που αξιοποίησε την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2014) εισαγωγής μιας νέας πιστοποίησης που θα διακρίνει τις ορεινές παραγωγές, προσδίδοντας επί πλέον πλεονέκτημα στα προϊόντα που παράγονται σε αυτές.

Τα τυριά αυτής της ορεινής περιφέρειας σάρωσαν τα βραβεία στον κορυφαίο διαγωνισμό World Championship Cheese Contest (Wisconsin 2020, ΗΠΑ) αποσπώντας χρυσό, αργυρό και χάλκινο μετάλλιο, σε διάφορες κατηγορίες.

Την συγκεκριμένη πιστοποίηση δεν μπορεί να την χρησιμοποιεί ο καθ’ ένας, ούτε η κάθε χώρα, αν δεν προετοιμάσει το έδαφος και δεν εναρμονιστεί με τις προδιαγραφές. Η Αυστρία ήταν η μόνη χώρα που πληρούσε αυτές τις προδιαγραφές. Οι υπόλοιπες έπρεπε να δράσουν γρήγορα και να προσαρμόσουν το εθνικό θεσμικό πλαίσιο, ώστε να δεχθεί (και να μπορεί να ελέγχει) την χρήση του όρου ‘Ορεινό προϊόν’.

Έτσι δημιουργήθηκαν τρεις κατηγορίες χωρών. Αυτές που ήταν σε θέση να εφαρμόσουν άμεσα τον κανονισμό της Ε.Ε.(Αυστρία), αυτές που μπήκαν σε διαδικασία προσαρμογής( Ρουμανία, Σλοβενία, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία) και εκείνες που έχουν ενδιαφερθεί, αλλά ακόμη δεν έχουν προσαρμόσει την εθνική τους νομοθεσία(Βουλγαρία, Κροατία, Πορτογαλία, Ισπανία).

Η Ελλάδα δεν είναι σε καμία από αυτές τις κατηγορίες. Είναι ενταγμένη στις χώρες που δεν παρείχαν ακόμη, καμία ενημέρωση για την πορεία της προσαρμογής της εθνικής νομοθεσίας τους. Τα στάδια προσαρμογής παρακολουθούνται από αρμόδιο φορέα της Ε.Ε.

Άντε και στα δικά μας, εύχομαι και ελπίζω. Μπας και ζωντανέψουν οι ορεινοί οικισμοί! Κάλιο αργά, παρά ποτέ…