Θεοχάρης Λιούρης, Ιωάννινα: «Δεν υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός»
Το Dairy News συνομιλεί με τον Πρόεδρο του Γενικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Ιωαννίνων
Ο Ηπειρώτης συνεταιριστής Θεοχάρης Λιούρης ζητάει ριζική ανασυγκρότηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ως ένα πρώτο βήμα για το τέλος της αδιαφάνειας και για τη σωτηρία του παραγωγικού κόσμου της χώρας.
Συνέντευξη & φωτογραφίες: Θανάσης Αντωνίου
To Dairy News ανέβηκε στα Ιωάννινα και συνάντησε τον Θεοχάρη Λιούρη, Πρόεδρο του Γενικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Ιωαννίνων- Ένωση Αγροτών, ένα παραγωγικό σχήμα το οποίο αυτό το διάστημα αριθμεί 650 εταίρους. Μέλη του είναι Γιαννιώτες αμπελουργοί, περίπου 150 αιγοπροβατοτρόφοι, κάποιοι βοοτρόφοι, καλλιεργητές δημητριακών (σιτάρι και καλαμπόκι κυρίως) καθώς επίσης και άλλοι γεωργοί και πτηνοτρόφοι. Ο Συνεταιρισμός είναι κύριος μέτοχος στην οινοποιητική εταιρεία Ζοίνος (λειτουργεί ως ΑΕΣ – Αγροτική Εταιρική Σύμπραξη) η οποία παράγει τα πολύ γνωστά Κρασί και Τσίπουρο Ζίτσας.
Ο Θ. Λιούρης, ο οποίος είναι πρόεδρος του Συνεταιρισμού Ένωση Αγροτών την τελευταία τετραετία, είναι βοοτρόφος και πτηνοτρόφος, και με αυτές τις ιδιότητες του δέχτηκε να μιλήσει στο περιοδικό μας, στο πλαίσιο του 2ου Συνεδρίου που πραγματοποίησε ο ΣΕΒΕΚ στην πόλη των Ιωαννίνων.
Προβληματική αιγοπροβατοτροφία
Η συζήτησή μας ξεκίνησε από την εικόνα που έχει διαμορφωθεί στον νομό των Ιωαννίνων τα τελευταία χρόνια. Όπως είναι γνωστό, το γεωγραφικό ανάγλυφο του νομού είναι δύσκολο για την πρωτογενή παραγωγή, αλλά σύμφωνα με τον Θεοχάρη Λιούρη κρύβει πολλές ευκαιρίες. «Υπάρχει μια εκπληκτική βιοποικιλότητα στην Ήπειρο, η οποία είναι πολύ χρήσιμη ειδικά στον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας» μας λέει.
Ο Θ. Λιούρης, όπως είναι φυσικό, είναι ιδιαίτερα υπερήφανος για την πτηνοτροφία στον νομό του. «Τα Ιωάννινα κι ευρύτερα η Ήπειρος ασχολούνται με την πτηνοτροφία στην οποία είμαστε πολύ ισχυροί. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, πάνω από τα δύο τρίτα της συνολικής παραγωγής κοτόπουλου στην Ελλάδα παράγονται στην Ήπειρο και ο νομός Ιωαννίνων κατέχει των πρώτη θέση». Όπως μας εξηγεί ο συνομιλητής μας, στα Ιωάννινα υπάρχει επίσης ένα μικρό κομμάτι μετακινούμενης κτηνοτροφίας, εξαιτίας της μορφολογίας της περιοχής.
«Ποιος κτηνοτρόφος θα πάει να δανειοδοτηθεί από την τράπεζα με 8 ή 9% επιτόκιο;»
Στην πραγματικότητα όμως η κτηνοτροφία μειώνεται στα Ιωάννινα, όπως άλλωστε συμβαίνει σε πολλές περιοχές της χώρας, με την αιγοπροβατοτροφία να αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα.
«Τα γίδια και τα πρόβατα ήταν το ατού της περιοχής μας και οι μικρές εκμεταλλεύσεις ήταν η καρδιά αυτής της κτηνοτροφίας. Βλέπουμε όμως τα τελευταία χρόνια να κλείνουν συνεχώς μικρές εκμεταλλεύσεις και κτηνοτρόφοι να φεύγουν από το επάγγελμα, εξαιτίας του υψηλού κόστους της παραγωγής και λόγω έλλειψης στήριξης του κτηνοτροφικού κλάδου από την πολιτεία».
Ο Θ. Λιούρης δε θεωρεί ότι η πρόσφατη αύξηση της τιμής του γάλακτος ήταν ικανή να ‘κρατήσει’ στις φάρμες τους παραγωγούς που αντιμετώπιζαν ήδη προβλήματα ρευστότητας. Αντίθετα, προσδοκάει ότι κατά την τρέχουσα γαλακτική περίοδο οι τιμές θα διαμορφωθούν σε τέτοια επίπεδα ώστε, σε συνδυασμό με το κόστος παραγωγής, να είναι βιώσιμες για τους κτηνοτρόφους.
Όταν συζητήσαμε μαζί του οι τιμές βρίσκονταν ακόμα υπό διαπραγμάτευση, ενώ κατά την προηγούμενη περίοδο οι τιμές ήταν στο 1,60 ευρώ/λίτρο. «Πέρυσι, ο Συνεταιρισμός έκλεισε για τους παραγωγούς του μία από τις καλύτερες τιμές πανελλαδικά, φέτος όμως βλέπουμε τακτική ‘άμυνας’ από τις μεγάλες εταιρείες, οι οποίες επικαλούνται τα αποθέματα των αποθηκών του κ.ά.» μας ενημέρωσε.
Παρωχημένες υποδομές
Σύμφωνα με τον Θεοχάρη Λιούρη, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει διαχρονικά η ελληνική κτηνοτροφία, και το οποίο πρέπει να λυθεί πρώτο για να μπορέσουμε στη συνέχεια να χαράξουμε και να υλοποιήσουμε κτηνοτροφική πολιτική στα μέρη μας, είναι το ζήτημα των υποδομών.
«Είναι πρόβλημα διαχρονικό οι υποδομές» μας λέει και συμπληρώνει: «Δεν υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός για την αγροτική πολιτική της χώρας και, όπως αντιλαμβάνεστε, οι υποδομές είναι μηδαμινές αυτή τη στιγμή. Από πού να ξεκινήσουμε; Να μιλήσουμε για τη διαχείριση των υδάτων; Να ασχοληθούμε με το χάος των επιδοτήσεων; Όλα αυτά δεν επιτρέπουν στον παραγωγό να κάνει ετήσιο προγραμματισμό» μας εξηγεί ο συνομιλητής μας, ζητώντας συγκεκριμένα μέτρα. «Όταν δεν έχει ο κτηνοτρόφος προοπτικές, όταν μπλέκει στο χάος της γραφειοκρατίας των αδειοδοτήσεων, όταν δεν μπορεί να μπει στα Σχέδια Βελτίωσης για να κάνει μια σωστή επένδυση, πώς θα συνεχίσει;».
«Στην Ήπειρο το πρόγραμμα Νέων Αγροτών είχε ύψος 16 εκατ. ευρώ, αλλά η απορρόφησή τους έφτασε στα μισά. Υπήρξε αναμφίβολα κακός σχεδιασμός από την Περιφέρεια Ηπείρου»
Ακούγοντας τις εισηγήσεις στο συνέδριο του ΣΕΒΕΚ, όπου πολλοί εκ των ομιλητών αναφέρθηκαν στον ψηφιακό μετασχηματισμό των αγροκτηνοτροφικών επιχειρήσεων καθώς και της βιομηχανίας μεταποίησης, ο Θεοχάρης Λιούρης δεν μπορεί παρά να μειδιάσει. « Στο συνέδριο ακούσαμε για ‘ψηφιακή εποχή’. Ποιος παραγωγός όμως σήμερα, υπό αυτές τις συνθήκες και με κλειστές τις στρόφιγγες των τραπεζών, θα ξεκινήσει μια σοβαρή επιχείρηση ή θα μετασχηματίσει την υπάρχουσα;» αναρωτιέται. «Κανένας», απαντάει ο ίδιος χωρίς περιστροφές.
Κλείνουμε τη συζήτησή μας ζητώντας από τον κτηνοτρόφο και συνεταιριστή, Θεοχάρη Λιούρη, να μας συνοψίσει τις θέσεις του για το αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα. «Μέχρι σήμερα το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δεν παρήγαγε πολιτική. Περιορίστηκε στον ρόλο του διαχειριστή των επιδοτήσεων. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από εκεί! Πρωτίστως, πρέπει να είναι ως φορέας συνεπής με τη διαχείριση των επιδοτήσεων, έτσι ώστε να γνωρίζει ο παραγωγός, και μετά θα προχωρήσουμε βήμα – βήμα στα υπόλοιπα» σχολιάζει.
«Οι μελέτες δείχνουν πως, αν συνεχίσουμε με τον ίδιο ρυθμό, σε μια δεκαετία θα χρειαζόμαστε περίπου 200.000 νέους αγρότες για να λύσουμε το πρόβλημα της ανανέωσης του αγροτικού πληθυσμού»
Του θέτουμε το τόσο επίκαιρο, όσο και ντροπιαστικό ζήτημα της επιτήρησης του ΟΠΕΚΕΠΕ, του αρμόδιου δια τη διαχείριση των επιδοτήσεων φορέα, ο οποίος έφτασε ουσιαστικά ένα βήμα πριν από την πλήρη διάλυση και απαξίωσή του.
«Τα έχετε δει όλοι με τα μάτια σας» μας λέει. «Έπαιρναν χρήματα άνθρωποι, οι οποίοι δεν ήταν καν παραγωγοί και λυμαίνονταν κονδύλια της τάξης των 60-120 εκατ. ευρώ. Πρώτα πρέπει να φτιάξουμε το ‘σπίτι’ μας και το σπίτι μας είναι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Να φτιάξουμε λοιπόν τον ΟΠΕΚΕΠΕ και σιγά σιγά να προχωρήσουμε» προτείνει ο Θ. Λιούρης και συμπληρώνει: «Δυστυχώς, καθένας που αναλαμβάνει αυτό το υπουργείο το βλέπει ως σκαλοπάτι για τη μετέπειτα πολιτική του καριέρα. Αυτό πρέπει να τελειώσει…».