Όλο και μεγαλύτερος αριθμός κοινωνικών εταίρων, εμπειρογνωμόνων και πολιτικών ασκεί πιέσεις τελευταία προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις στην Ευρώπη, προκειμένου να θέσουν τέλος στη συστηματική, καθαρά προληπτική, χρήση αντιβιοτικών σε ομάδες υγιών ζώων. Μεταξύ αυτών που πιέζουν περισσότερο είναι οι Σκανδιναβοί κτηνοτρόφοι.
«Τα αντιβιοτικά φάρμακα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο όταν κρίνεται απολύτως απαραίτητο». Με αυτή τη διαπίστωση ένα ολοένα αυξανόμενο σύνολο εταίρων στην Ευρώπη, αξιώνουν περιορισμό της χρήσης τους και αξιοποιούν στοιχεία που η ίδια η κοινοτική γραφειοκρατία συλλέγει για να ενισχύσουν τις θέσεις τους.
Νέα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) τον περασμένο Οκτώβριο, αποκαλύπτουν ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν θέσει τέλος στη μαζική κατάχρηση των αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία. Η ίδια αρχή διαπιστώνει ότι η χορήγηση αντιβιοτικών στην Ευρώπη είναι διπλάσια στα ζώα απ’ ότι στους ανθρώπους, ενώ οι κτηνιατρικές πρακτικές συνταγογράφησης λαμβάνουν γενικά πολύ λιγότερη προσοχή από ότι η χρήση αντιβιοτικών στην ιατρική.
Τα στοιχεία του ΕΜΑ δείχνουν ότι το μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο χρήσης είναι πάνω από τρεις φορές υψηλότερο (152 mg/kg) από το προτεινόμενο. Σε 25 χώρες της Ευρώπης που παρείχαν συγκρίσιμα στοιχεία, οι πωλήσεις των κτηνοτροφικών αντιβιοτικών ανά μονάδα ζωικού κεφαλαίου μειώθηκαν κατά μόλις 2% το 2014 σε σύγκριση με το 2013.
Πιέζουν οι Σκανδιναβοί
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει ήδη αναφέρει ότι «οι ομαδικές θεραπείες ζώων πρέπει να εφαρμόζονται μόνο εάν η νόσος είναι παρούσα σε τουλάχιστον μερικά ζώα μέσα στην ομάδα». Τον περασμένο μήνα, τα συνδικάτα των κτηνοτρόφων της Δανίας, της Φινλανδίας, της Ισλανδίας, της Νορβηγίας και της Σουηδίας ζήτησαν από τις κυβερνήσεις τους να προτείνουν την πλήρη απαγόρευση της Ε.Ε. για τη συστηματική προληπτική χρήση αντιβιοτικών.
Η συνολική χρήση των αντιβιοτικών που χαρακτηρίζονται ως «εξαιρετικά σημαντικά στην ιατρική» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αυξήθηκε σε επίπεδα ρεκόρ το 2014. Η χρήση του αντιβιοτικού κολιμυκίνη, το οποίο χρησιμοποιείται στην ιατρική ως έσχατη λύση για τη θεραπεία των πιο σοβαρών λοιμώξεων αυξήθηκε επίσης το 2014.
Η συνεχής κατάχρηση των αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία είναι αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης πρακτικής της συστηματικής προληπτικής μαζικής θεραπευτικής αγωγής στην εντατική κτηνοτροφία. Η Ισπανία χρησιμοποιεί 100 φορές περισσότερα αντιβιοτικά ανά μονάδα ζωικού κεφαλαίου από τη Νορβηγία, 80 φορές περισσότερο από την Ισλανδία και 35 φορές περισσότερο από ότι η Σουηδία.
Ο κύριος λόγος για τη διαφορά αυτή είναι ότι η Ισπανία, όπως και οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης, επιτρέπουν τη συστηματική μαζική φαρμακευτική αγωγή· αυτό δεν ισχύει στις σκανδιναβικές χώρες. Η αυξημένη χρήση κρίσιμης σημασίας αντιβιοτικών είναι ιδιαίτερα ανησυχητική και επιβεβαιώνει ότι τα εθελοντικά μέτρα δεν λειτουργούν.
Όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες που συσπειρώνονται γύρω από το δίκτυο Alliance to Save Our Antibiotics «Αν τα ζώα δεν μπορούν να παραμείνουν υγιή, τότε ίσως είναι καιρός να εξετάσουμε την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των κτηνοτροφικών συστημάτων μας». Τα στοιχεία του EMA δείχνουν ότι πάνω από το 91% των ευρωπαϊκών αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία χρησιμοποιούνται για μαζική φαρμακευτική αγωγή σε ζωοτροφές ή πόσιμο νερό. Μεγάλο μέρος αυτών αφορά τη συστηματική πρόληψη των ασθενειών σε χοίρους και πουλερικά εντατικής εκτροφής.
Το Alliance to Save Our Antibiotics είναι δίκτυο οργανώσεων για την υγεία, την ιατρική, το περιβάλλον και την ευζωία των ζώων που στόχο έχει να σταματήσει η κατάχρηση των αντιβιοτικών στην κτηνοτροφία. Ιδρύθηκε από τις οργανώσεις Compassion in World Farming, Soil Association και Sustain το 2009, και στηρίζεται από το Ίδρυμα Jeremy Coller. http://www.saveourantibiotics.org/